Waarom we wel of niet zonder de leerplicht kunnen

De eerste leerplichtwet werd ruim honderd jaar geleden ingevoerd. “Nog steeds even relevant”, zeggen de voorstanders. “Een achterhaald concept”, roepen de tegenstanders van de leerplicht. In deze blog leest u meer over de voors en tegens.

De evolutie van de leerplichtwet

De belangrijkste reden voor de invoering van de eerste leerplichtwet was het voorkomen van kinderarbeid. Kinderen van zes tot en met twaalf werden verplicht naar school te gaan. Later volgden nog enkele wijzigingen. In 1969 werd de leeftijd opgeschroefd naar zestien en in 1975 naar tot en mét zestien jaar. Voor scholieren zonder startkwalificatie geldt een verlengde leerplicht – ook wel de kwalificatieplicht genoemd. In 1985 werd daar de Wet op het basisonderwijs aan toegevoegd. De kleuterschool, voor kinderen van vier en vijf jaar, werd samengevoegd met wat toen de lagere school heette.
 

De leerplicht moet blijven

Werd de leerplichtwet in eerste instantie ingevoerd in het belang van het kind, vandaag de dag ligt het accent meer op het belang voor de maatschappij. De voorstanders van de leerplicht pleiten dan ook vooral voor gelijke kansen en een stabiele toekomst:

• Onderwijs is belangrijk, omdat kinderen en jongeren zich kunnen ontwikkelen en kunnen bouwen aan een goede toekomst. Een diploma biedt meer kans op een baan. Daarom moeten jongeren vanaf vijf jaar naar school, totdat ze een diploma (startkwalificatie) hebben of achttien jaar worden.
• De toegevoegde waarde van de leerplichtwet is dat iedereen met gelijke kansen begint en de benodigde algemene kennis heeft om goed te functioneren in een steeds sneller ontwikkelende samenleving.
• Het bestrijdt analfabetisme. Analfabetisme vermindert de kans op een goede toekomst met vooruitzichten.

Schaf de leerplicht af

De nee-zeggers hebben voor het afschaffen van de gedateerde leerplichtwet een aantal redenen. Leest u even mee:

• Het voorkomen van kinderarbeid was de belangrijkste motivatie achter de leerplichtwet. Tegenwoordig bestaan er andere wetten die het werken van kinderen tegenhouden. Dat maakt de leerplicht overbodig.
• De leerplicht berust op de aanname dat kinderen tegen hun ouders moeten worden beschermd. Dit maakt een school onschendbaar als het gaat om klachten en voorstellen van ouders. Minimaal zouden de rechten van ouders ook wettelijk moeten worden gewaarborgd.
• Niet alle kinderen leren op dezelfde manier. Het onderwijs speelt nog onvoldoende in op de leerbehoeften van kinderen. Toch moeten bijzondere groepen leerlingen verplicht naar school. Veel kinderen verliezen hun enthousiasme en interesse in leerstof, omdat ze onder dwang moeten leren.

En, bent u voor of tegen de leerplicht?

De leerplicht heeft recht gedaan aan het kind en heeft ons ver gebracht als maatschappij. Sommigen vinden het tijd voor verandering. De leerplicht zou een leerrécht moeten worden. Anderen houden vast aan de overtuiging dat de leerplicht in het belang van de maatschappij dient. En u? Wat vindt u?  
 

Meepraten?

Wilt u meepraten over dit onderwerp? Reageer dan onder dit Facebook-bericht.