Proefproces huishoudelijke hulp tegen Amsterdam

Inwoners van Amsterdam die het niet eens zijn met het aantal uur huishoudelijke hulp, kunnen daartegen geen bezwaar indienen bij de gemeente. Zij worden naar de zorgaanbieder doorgestuurd. Dat is in strijd met de Wmo 2015, stelt Cliëntenbelang Amsterdam. De gemeente meent van niet. Dinsdag wordt tegen het Amsterdamse beleid een proefproces gevoerd.

‘Schoon en leefbaar’

Sinds januari vorig jaar indiceert Amsterdam de hulp bij het huishouden niet meer in uren, maar in resultaat. Inwoners die voor deze Wmo-voorziening in aanmerking komen, ontvangen een beschikking waarin dat resultaat is omschreven. In de meeste gevallen gaat het om een ‘schoon en leefbaar huis’, dat eventueel wordt aangevuld met ‘boodschappen en maaltijden’ of ‘thuis zorgen voor kinderen’. Voor de invulling ervan moeten Amsterdammers in overleg met de zorgaanbieder; dus ook over het aantal uren waarin dat door de gemeente bepaalde en geïndiceerde resultaat moet worden bereikt.

Bezwaar onmogelijk

‘Dat is in strijd met de Wmo 2015’, stelt juridisch adviseur Christiaan Dol van Cliëntenbelang Amsterdam. ‘In de Wmo 2015 staat dat de gemeente moet bepalen hoeveel hulp iemand nodig heeft om een gestructureerd huishouden te kunnen voeren. Amsterdam legt deze verplichting bij de zorgaanbieders neer. Door dit te doen kunnen zorgbehoevenden geen bezwaar maken tegen de inhoud en omvang van de hulp bij het huishouden. Het enige waar ze bij de gemeente bezwaar tegen kunnen maken is het resultaat. Maar als je dat doet, zeg je dus eigenlijk dat je in een vies en onleefbaar huis wilt wonen.’

Niet-ontvankelijk

Een van zijn cliënten schreef een bezwaarschrift naar de gemeente, omdat het aantal uren hulp ontoereikend is. Het bezwaarschrift werd niet-ontvankelijk verklaard. ‘Omdat de uitvoering van uw huishoudelijke hulp in overleg tussen u en uw zorgaanbieder wordt bepaald, staat daar geen bezwaarprocedure bij de gemeente tegen open’, aldus de brief van Amsterdam. ‘Met een bezwaar kunt u niet bereiken wat u wenst, namelijk een betere of uitgebreidere uitvoering van de huishoudelijke werkzaamheden door uw zorgaanbieder. Omdat het bezwaar niet leidt tot dat gewenste gevolg, is er geen procesbelang en is uw bezwaarschrift ‘niet ontvankelijk’.’ De in de ogen van Dol rammelende en vooral onwettelijke procedure is bij de gemeente aangekaart. ‘De gemeente blijft bij deze regeling. Daarom zijn we een proefproces gestart.’ Dat doet Cliëntenbelang Amsterdam samen met Wmo-jurist Matthijs Vermaat van Van der Woude de Graaf Advocaten.

Indicatie

‘Met het indienen van een bezwaarschrift kan niet meer worden bereikt dan een ‘schoon en leefbaar huis’, en daarvoor bestaat al een indicatie’, stelt een woordvoerder van de gemeente desgevraagd in een reactie. ‘De gemeente bepaalt het te bereiken resultaat; de taken die in het huishouden nodig zijn worden in het gesprek tussen aanbieder en cliënt bepaald. Als cliënten hiertegen in bezwaar gaan, wordt dat niet ontvankelijk verklaard.’

Geschilprocedure

Samen met de cliënt maakt de aanbieder afspraken over wat nodig is om het resultaat (een schoon en leefbaar huis) te bereiken. De afspraken worden vastgelegd in een afsprakenoverzicht dat door beide partijen wordt ondertekend. ‘Komen zij niet tot overeenstemming hierover, dan bestaat de mogelijkheid de geschilprocedure te voeren met als uitkomst een bindend advies’, aldus de woordvoerder. ‘In de geschilprocedure wordt gekeken naar de mening van de cliënt en de aanbieder, vindt er onderzoek plaats door het indicatiebureau van de gemeente en geeft de gemeente uiteindelijk een bindend advies. De andere partij stelt het daarmee niet eens te zijn en stelt dat alleen de procedure op grond van de Algemene wet bestuursrecht in dit geval voldoende juridische waarborgen biedt. Dat is één van de geschilpunten waarover de rechtbank uitspraak zal moeten doen in het proefproces.’

De zitting is dinsdag bij de meervoudige kamer van de rechtbank Amsterdam.