Zeeland vraagt hulp van Den Haag met zoetwaterprobleem
Tweede brief in korte tijd van de Zeeuwse gemeenten en het Zeeuwse waterschap.
De Vereniging van Zeeuwse Gemeenten en waterschap Scheldestromen blijven zich er zorgen over maken of Den Haag wel hulp gaat bieden met de zoetwatertekorten in Zeeland. Voor de tweede keer in korte tijd stuurden ze een brief aan onder meer de ministers van Infrastructuur & Waterstaat, en Landbouw.
Regenwater
Paula Schot is wethouder van de gemeente Schouwen-Duiveland, het eiland tussen de Oosterschelde en het Grevelingenmeer. 'In ons deel van de provincie, maar ook in de kop van Goeree Overflakkee is er geen aanvoer van zoet water', schetst zij. 'We zijn volledig afhankelijk van regenwater. De afgelopen jaren hebben wij gezien dat regenwater op de juiste momenten niet meer vanzelfsprekend is. Dan gaat het niet alleen over langere droogteperioden in de zomer, maar ook over droogte in het voorjaar. Daardoor komt de ontkieming van gewassen in gevaar. Gebieden met wel een goede beschikbaarheid van zoet water hebben een enorme voorsprong.'
Het geld
Volgens de Zeeuwse overheden zegt minister Harbers van I&W dat Zeeland voor de financiering van zoetwaterprojecten aanspraak moet doen op het Transitiefonds voor de landbouw dat vanaf volgend jaar beschikbaar is. Dit budget is deel van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG).
Oké, schrijven de Zeeuwen terug in hun brief aan Den Haag, maar 'los daarvan zijn we van mening dat de Zeeuwse zoetwatersituatie dermate precair is, dat ondersteuning buiten het NPLG aan de orde moet zijn.'
BB Jullie zorgen zijn begonnen met de Kamerbrief 'Water en Bodem sturend' van minister Harbers vorig jaar. Wat is het probleem?
Wij zien in die brief aan de Kamer best stellige uitspraken staan over de verziltende gebieden. Zoals dat we gewoon op de verzilting moeten anticiperen en dat er weinig aan te doen valt. Daar zijn wij het niet mee eens. Het klopt dat verzilting langzaam doorzet, het klopt ook dat de klimaatverandering dat versterkt: de zeespiegelstijging zorgt voor druk van onderaf, en de droogte maakt het mogelijk dat het zout sneller naar boven komt. Maar er bestaan wel degelijk innovaties waarmee we die verzilting kunnen tegengaan. De beschikbaarheid van voldoende zoet water vertraagt het verziltingsproces enorm. Zolang er genoeg druk van boven is, komt de verzilting niet of nauwelijks naar boven. Daarom is verzilting en zoet water voor ons onlosmakelijk verbonden. Maar voor de oplossingen hebben wij niet de financiële middelen, en niet de capaciteit.
Dat betekent zoveel werk. Dat kunnen wij als regio niet dragen.
BB Waarom is dit voor jullie zo belangrijk?
Een groot deel van Zeeland is akkerbouwgebied. De landbouw komt onder druk te staan als je te maken krijgt met sterke verzilting, ofwel met te weinig zoet water. Dat geldt ook voor de natuur. Op het moment dat zo'n groot gebied, met weinig inwoners, dit als uitdaging heeft, betekent dat iets voor de leefbaarheid. Naast het tekort aan zoet water hebben wij nog allerlei andere opgaven. Denk aan stikstof, de landbouwtransitie, de opgave van natuurherstel. Dit komt er bovenop. In de Kamerbrief 'Bodem en water sturend' zien wij weinig perspectief om in ons gebied tot oplossingen te komen.
BB Welke oplossingen zien jullie voor je?
We doen onderzoeken naar meer zouttolerante gewassen, maar ook naar allerlei vormen van drainage. De techniek erachter wil ik wel een keer uitleggen, maar dan neem ik een ambtenaar mee. We zijn nu een dubbele drainagetechniek aan testen, die aan de bovenkant zoet water opvangt en aan de onderkant het zoute water afvangt, zodat dat niet omhoog komt in de bodem. We kijken ook of we zoetwaterbellen kunnen vergroten. Die hebben we op een aantal plekken in de ondergrond van Zeeland. Als we in die zoetwaterbellen meer water kunnen bergen, hebben we in droge periodes meer water tot onze beschikking. We zijn zelfs aan het kijken of we ondergrondse zoutwaterbellen zoet kunnen maken. We hebben in onze gemeente Living Lab Schouwen-Duivenland, met een website waar die voorbeelden te vinden zijn.
BB Voor de uitvoering hiervan hebben jullie het geld en de menskracht niet?
Dit zijn projecten die we nu testen. Maar een echt grote aanpassing van het watersystem zou veel kunnen oplossen. Je moet eraan denken dat in Zeeland veel zoet- en zoutwatersloten door elkaar lopen, maar ook zoutwatersloten die zoetwaterbellen doorbreken waardoor ze leeg getrokken worden door het zout. Voor de Bevelanden is aanvoer van zoet water vanuit het Volkerak-Zoommeer en/of de Brabantse Wal mogelijk. Al dat soort dingen vraagt om een aanpassing van het watersysteem, zodat je zoet en zout beter kunt scheiden en zoet water behouden. Dat betekent zoveel werk. Dat kunnen wij als regio niet dragen.
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.