Tweede Kamer legt minister Wiersma stikstofdeadlines op

Met een hele reeks stikstofmoties die dinsdag zijn aangenomen, pint de Tweede Kamer de landbouwminister Femke Wiersma vast op meerdere deadlines dit jaar. Een grote meerderheid van het parlement is het eens met de ommezwaai die dit kabinet voorstaat: niet langer een focus op de hoeveelheid stikstof die op beschermde natuurgebieden terecht komt, maar wel op de hoeveelheid stikstof die er bij de landbouw uitgaat. Oftewel: van depositie naar emissie. Maar de Tweede Kamer maakt duidelijk dat ze piketpaaltjes in de tijd wil slaan.

Allereerst wil de Kamer rond de zomer kristalhelder hebben: hoe hoog worden zowel de landelijke als de bedrijfsspecifieke emissiedoelen? Dit is de eis in een gezamenlijke, aangenomen motie van ChristenUnie, VVD, GroenLinks/PvdA, CDA en NSC. Een andere aangenomen motie verordonneert dat op 1 januari 2026 een begin gemaakt zou moeten zijn met doelsturing in de melkveehouderij, onder andere met bedrijfsspecieke normen voor stikstofemissies. Dan weet elke melkveehouder op welk resultaat hij of zij moet sturen.

Dat is een belangrijk verschil met het depositiebeleid, dat vanwege de focus op de hoeveelheid stikstof die neerkomt in een natuurgebied, in het ongewisse houdt hoeveel een individuele boer aan stikstofuitstoot moet terugbrengen.

Nieuwe wet

In de huidige Wet stikstofreductie en natuurverbetering, die onder toenmalig landbouwminister Carola Schouten in kabinet-Rutte III tot stand kwam, staat dat in 2030 ten minste 50 procent van de stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden zich onder de Kritische Depositiewaarde moet bevinden, en in 2035 ten minste 74 procent. Die omgevingswaarden gaan uit de wet verdwijnen. Een dinsdag aangenomen motie van de NSC en ChristenUnie eist van het kabinet dat in de nieuwe wet harde emissiereductiedoelen of emissieplafonds komen. 

Wantrouwen

Een motie van wantrouwen jegens landbouwminister Femke Wiersma, ingediend door Partij voor de Dieren, kreeg alleen steun van DENK. De reden voor de motie is dat de minister, in de ogen van de Partij voor de Dieren, valse beloftes doet en niet bereid is tot maatregelen die hard genoeg zijn. Terwijl het volgens partijleider Esther Ouwehand ‘van cruciaal belang is dat de minister van Landbouw met een open blik kijkt naar maatregelen die nodig zijn en bereid is deze te verdedigen, ook als deze tegen haar persoonlijke voorkeuren indruisen’.

Ministeriële Commissie

Eind januari werd binnen het kabinet een Ministeriële Commissie Economie & Natuurherstel opgericht, naar aanleiding van twee verloren rechtszaken. Een door onder andere het CDA ingediende motie dwingt af dat deze commissie met voorrang kijkt naar de stikstofproblematiek in de natuurgebieden Veluwe en De Peel. Dit zijn stikstofgevoelige zandgronden.

Daarnaast eiste VOLT-Kamerlid Marieke Koekkoek dinsdagmiddag met succes dat de Tweede Kamer niet alleen periodiek wordt geïnformeerd over de resultaten van dit ministeriële overleg, maar ook dat in een lobbyregister wordt bijgehouden met welke organisaties en personen gepraat wordt, en bovendien openbaar komt wat de data en agenda's zijn van de gehouden vergaderingen.