Corporaties worstelen met verduurzaming woningen

Woningcorporaties worstelen met de vraag hoe ze hun woningvoorraad moeten verduurzamen en schuiven keuzes voor zich uit. Dat blijkt uit marktonderzoek van verduurzamingsbedrijf Econic. De corporaties zijn in het Klimaatakkoord aangewezen als initiator van deze transitie. De komende dertig jaar moeten 7 miljoen woningen en 1 miljoen gebouwen gasvrij worden gemaakt.

Geen planning

In het Marktonderzoek Verduurzaming Warmtevoorziening, uitgevoerd onder 60 woningcorporaties, wordt in beeld gebracht hoe corporaties de verduurzaming van de woningvoorraad, met name de warmtevoorziening, organiseren. Driekwart van de ondervraagde corporaties gaf aan nog geen planning te hebben voor het gasvrij of gasarm maken van hun woningvoorraad. Met name onzekerheid over financiën, beleid en nieuwe technische oplossingen zorgt voor de afwachtende houding van corporaties. ‘We hebben nog geen harde planning,’ laat een corporatie weten. ‘In 2050 gasloos en dan terug plannen. We zijn ook afhankelijk van waar de gemeente aan de gang gaat. De prijzen zijn nu zo hoog en ontwikkelingen gaan zo snel.’ Het overgrote deel van de corporaties die wel een planning heeft, sluit aan op een al bestaand warmtenet.

Spagaat

Toch staan woningbouwcorporaties niet onverschillig ten opzichte van hun rol als startmotor van de transitie. De ondervraagde corporaties geven aan druk bezig te zijn met onderzoek naar verschillende manieren van verduurzamen. Zo worden er doorrekeningen gemaakt, visies opgesteld, adviseurs ingeschakeld en lopen talrijke pilots. Maar keuzes blijven vooralsnog uit. ‘Je ziet echt dat corporaties in een spagaat zitten tussen plannen die nog niet concreet zijn, die nog geen houvast bieden en de urgentie die zij wel degelijk voelen,’ zegt Maarten Woudstra, propositiemanager bij Econic.

Afhankelijk

De betrokkenheid bij de verduurzamingsopgave is groot maar corporaties kunnen volgens Woudstra niet zelfstandig wijken en woningen uitkiezen om te verduurzamen. Ze zijn afhankelijk van gemeenten en netbeheerders en dat maakt het moeilijk om nu al te gaan investeren in technische oplossingen en woningen van het gas te halen. ‘Dat kan ze tienduizenden euro’s te veel kosten dan wanneer ze rustig wachten tot er een warmtenet voor de deur ligt.’ Tegelijkertijd stelt hij dat corporaties het zich ook niet kunnen veroorloven om vijf jaar lang te wachten op een beslissing. ‘Blijkt een warmtenet er niet te komen, dan heeft de corporatie vijf jaar CO2-uitstoot en niet ontwikkelen in te halen. Dat kan eigenlijk ook niet.’

Versnelling

De spagaat waarin woningcorporaties zich bevinden baart Maarten van Poelgeest, voorzitter van het Uitvoeringsoverleg Gebouwde Omgeving, nog geen zorgen. Hij verwacht dat met de afschaffing van de verhuurderverheffing een versnelling gaat plaatsvinden. Corporaties krijgen meer geld en een groter investeringsvolume. ‘Dat verandert het perspectief heel erg,’ zegt Van Poelgeest. ‘Ik denk dat veel meer corporaties die plannen dan wel gaan maken.’ Voor het deel van de woningvoorraad waar al wel duidelijk is wat de warmteoplossing wordt, moet volgens van Poelgeest een start worden gemaakt. Naast het verbeteren van de financiële positie van corporaties is vooral duidelijkheid van groot belang, vindt Dorris Derksen, belangenbehartiger bij corporatiekoepel Aedes. ‘Duidelijkheid over plannen van de gemeente, regelgeving en beleid zijn essentieel om vaart te kunnen gaan maken.’