Provincie Utrecht: zo past wind- en zonne-energie in het landschap

Hoe pas je zonnepanelen, windmolens en andere vormen van duurzame energiewinning op een goede manier in het landschap in? Het is een vraag waar veel gemeenten mee worstelen. De provincie Utrecht heeft een handreiking opgesteld.

De handreiking Duurzame Energie geldt volgens provincie woordvoerster Jessica Grootenboer eerder als een serie tips over de inpassing van de energiebronnen dan als een bindend boekwerk. ‘Maatwerk moet mogelijk blijven, we hebben een aantal regels in de PRS, de Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie, daarbinnen passen deze aanbevelingen’.

Windenergie

Windmolens beneden de 20 meter voor eigen energieopwekking bij een boerderij zijn volgens de handreiking nog wel redelijk ‘weg te werken’ in het landschap. De PRS stelt hieraan wel voorwaarden: ‘Zo is het belangrijk dat de turbine op bestaande bouwpercelen komt en dat deze goed inpasbaar is in het landschap. Er is sprake van een herkenbare relatie tussen de installatie en het gebruik is en de installatie sluit logisch aan bij de erfbebouwing.’

Turbines

Turbines tussen de 20 en 60 meter ziet de provincie liever helemaal  niet in het buitengebied verschijnen. Deze dragen nauwelijks bij aan de provinciale klimaatdoelstellingen, dus waarom zou je die in het landschap willen hebben? De baten wegen niet op tegen de ontsiering zeg maar. Boven de zestig meter is de inpassing nog moeilijker, maar daar staat wel een grote energieproductie tegenover. Reden om juist voor dit type te kiezen, zij het wel binnen strikte kaders. Eenzame windmolens moeten worden voorkomen, de masten moeten zoveel mogelijk het landschap ven de infrastructuur volgen. ‘Zet de turbines liever langs een dijk dan haaks erop.’

Zonne-energie

Zonnepanelen zijn volgens de provincie Utrecht makkelijker in te passen dan windmolens. De bestaande PRV geeft hiervoor voldoende mogelijkheden. Utrecht hanteert als vuistregel dat plaatsing op daken de voorkeur heeft boven andere opstellingen. De belangstelling voor panelen op de grond neemt echter sterk toe zo constateert de provincie Utrecht. Deze zogenaamde zonnevelden kunnen nuttig zijn in het kader van meervoudig ruimtegebruik, bijvoorbeeld tijdelijk op stukken grond die nog ontwikkeld worden (pauzelandschappen).

Vergisters

Derde duurzame energiebron die de provincie Utrecht al enige jaren in het landschap ziet verschijnen zijn de Biovergisters. Deze variëren in omvang van industriële installaties tot kleine mestvergisters bij boerderijen. Gemeenten krijgen het advies om de grote installaties op een bedrijventerrein te plaatsen.

Boeren-mestvergisters mogen niet buiten het erf worden gebouwd. Om verdere verstening van het buitengebied te voorkomen wil de provincie dat kleinere vergisters op het boerenerf staan. Eventueel mag het erf van een stoppend bedrijf worden gebruikt. Belangrijk punt voor de provincie is dat  de vergisters zo worden neergezet dat het bestaande wegennet het toenemende verkeer aankan. De aanleg van nieuwe wegen is uit den boze.