Gemeenten maken eigen windturbineregels

In afwachting van nieuwe algemene regels voor windturbines, is een aantal gemeenten aan de slag gegaan met het vaststellen van lokale veiligheids-, geluids- en slagschaduwnormen voor windturbines. 

Windpark Beuningen

Op 23 november jl. heeft de gemeenteraad van het Gelderse Beuningen het bestemmingsplan Windpark Beuningen goedgekeurd. Daarmee is Beuningen een van de eerste gemeenten in Nederland die lokale windturbinenormen heeft vastgesteld. De bedoeling is dat er vijf windmolens langs de A73 en A50 verrijzen met een tiphoogte van maximaal 245 meter hoog. 

Steenfabriek

De gemeenteraad van Eemsdelta heeft op 21 december jl. zijn zegen gegeven aan het bestemmingsplan voor de uitbreiding van Windpark Delfzijl Zuid, goed voor zestien windmolens. Ook Lingewaard wil eigen milieunormen vaststellen voor twee windturbines (tiphoogte 240 meter) die een steenfabriek van stroom moeten voorzien. B&W zijn 'een haalbaarheidsonderzoek gestart naar het vaststellen van eigen normen', zo schrijven ze op 14 december jl. aan de gemeenteraad.

Raad van State

Tot 30 juni 2021 golden er algemene, landelijke regels voor windturbines. Op die dag zette de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (RvS) een streep door die aanpak. Volgens de bestuursrechter ontbreekt voor algemene windturbinenormen voor geluid, slagschaduw en veiligheid 'een beoordeling voor het milieu'. Europees recht vereist zo'n beoordeling. 

Goed gemotiveerd

De RvS geeft in zijn uitspraak aan dat gemeenten toch besluiten over windturbineparken kunnen nemen. Voorwaarde is dat ze eigen normen formuleren, 'als deze normen maar goed worden gemotiveerd voor het concrete bestemmingsplan.' Van die mogelijkheid maakt een aantal gemeenten dus gebruik. Eemsdelta motiveert zijn normen door te verwijzen naar 'Onderzoek milieunormen windenergie en Notitie stavaza normstelling WTgeluid ihkv procedures WP Delfzijl&Nevele arrest', zo valt in het raadsvoorstel te lezen.

Reikwijdte

Het ministerie Infrastructuur en Waterstaat is inmiddels met de procedure gestart om een planMER vast te stellen; dat is de 'beoordeling voor het milieu' waar de RvS op doelt. Als eerste stap naar deze MER is op 22 december jl. een Notitie Reikwijdte en Detail vastgesteld. Die geeft aan welke effecten van windturbines het MER onderzoekt, hoe en met welke diepgang de effecten worden bekeken en welke alternatieven er zijn voor de windturbinebepalingen die tot medio 2021 golden. Gemeenten (en anderen) kunnen tot 16 februari via een zienswijze commentaar leveren op de notitie.

Niet superingewikkeld

Dat sommige gemeenten intussen aan de slag gaan met lokale normen, verheugt de Nederlandse WindEnergie Associatie (NWEA). 'Als je wacht op de planMER, ben je zo anderhalf jaar verder', waarschuwt branchespecialist Rik Harmsen. 'Als je als gemeente zelf aan de slag gaat met normen, kun je redelijk op je tijdspad blijven. Het feit dat gemeenten dat in een paar maanden voor elkaar hebben gekregen, geeft aan dat het niet superingewikkeld is.' Volgens Harmsen heeft Eemsdelta voor geluid en externe veiligheid de oude, landelijke normen gehanteerd. Voor slagschaduw zou Eemsdelta een strengere norm hebben vastgesteld. Hoeveel windparken vertraging oplopen door de RvS-uitspraak, weet hij niet. Wel dat het in Sittard 'is misgegaan. De wethouder wilde lokale normen opstellen, de gemeenteraad wilde dat niet. Toen is de wethouder opgestapt.'

Praktisch haalbaar

Of de nieuwe windturbinebepalingen straks strenger uitpakken, is nog maar de vraag. Harmsen: 'De RvS heeft alleen gezegd dat er een planMER moet worden uitgevoerd. Ze hebben niks gezegd over de normen zelf.' Uit de MER kan blijken dat strengere normen nodig zijn of dat de normen die tot 30 juni 2021 golden volstaan. De NWEA is geen voorstander van strengere normen, want die kunnen windparken tegenhouden. 'Ik zou het zelf anders formuleren, maar daar komt het wel op neer', reageert Harmsen. 'Wij willen dat normen praktisch haalbaar zijn.'