Nieuwe spelregels kunnen ruimte creëren op stroomnet

De schaarste op het elektriciteitsnet is op korte termijn te verminderen door de spelregels voor het net aan te passen, zo blijkt uit Het net slimmer benut! van adviesbureau CE Delft in opdracht van Netbeheer Nederland.

Niet snel genoeg

In korte tijd is zowel het verbruik van elektriciteit als de productie van groene stroom enorm gestegen. Maar omdat die twee niet op dezelfde plek zitten, is er veel meer capaciteit nodig van het elektriciteitsnet. De verzwaringen en uitbreidingen waar de netbeheerders nu aan werken gaan niet snel genoeg, waardoor de energietransitie in gevaar dreigt te komen. Vandaar de behoefte aan kortetermijnoplossingen, zoals CE Delft benoemt.

Hoge korting

Dat stelt op de eerste plaats dat de nettarieven het gebruik van het net moeten weerspiegelen. Dat is nu niet altijd het geval. Zo betalen huishoudens een vast bedrag voor netgebruik, ongeacht hoeveel stroom ze afnemen via het net. 'Grote bedrijven krijgen een hoge korting en producenten, zoals zonneparken, betalen maar een gedeelte van de daadwerkelijke kosten', schrijven de onderzoekers. Dit leidt tot inefficiënt gebruik.

Piekstroom

Op de tweede plaats is er beleid nodig om een reeks van maatregelen te treffen. Daaronder subsidie voor batterijen voor zonneparken. Als zonneparken de piekstroom die ze 's middags produceren (deels) opslaan in batterijen om die stroom vervolgens 's avonds aan het net te leveren, dan hoeft het net niet te worden aangepast aan die korte pieken waarop veel stroom geproduceerd wordt.

Thuisbatterijen

Verder noemt CE Delft subsidie voor thuisbatterijen, andere verdeling van laadpalen (minder individuele aansluitingen, meer laadpleinen), het opnemen van netkosten als criterium voor SDE++, andere aanpak van de warmtetransitie en het verplicht aftoppen van zonnestroomproductie op woningen. Al die maatregelen zorgen voor een efficiënter gebruik van het net.

Maximaaltempo

Maar ook al leiden de maatregelen tot efficiënter gebruik, dit neemt niet de noodzaak tot verzwaren weg, benadrukt het onderzoeksrapport. 'Verzwaren op maximaal tempo is nodig, ook als daarnaast beleidsmaatregelen geïmplementeerd worden.'