Vliegvelden blijven open zonder natuurvergunning

Minister Carola Schouten van LNV gaat niet handhavend optreden bij Schiphol, ook al heeft dit vliegveld niet de vereiste vergunning Wet natuurbescherming (Wnb). Ook andere Nederlandse vliegvelden mogen tot 1 oktober zonder Wnb-vergunning doorgaan. 

Handhavend optreden  
Dat heeft Schouten donderdag aan de Tweede Kamer geschreven. Vorig jaar september had Mobilisation for the environment (MOB), dat eerder bij de Raad van State het Programma Aanpak Stikstof (PAS) onderuit heeft gehaald, de minister verzocht handhavend op te treden bij zes Nederlandse vliegvelden die geen Wnb-vergunning zouden hebben. Naast Schiphol gaat het om Rotterdam The Hague Airport, Eindhoven Airport, Lelystad Airport, Maastricht-Aachen Airport en Groningen Airport Eelde.

Referentiedatum
Volgens MOB zou het aantal vliegbewegingen (starts en landingen) op Schiphol teruggebracht moeten worden van 500.000 nu naar in ieder geval 400.000, het niveau dat vergund was op 7 december 2004. Dit is volgens MOB-voorzitter Vollenbroek de referentiedatum die eerder door de Raad van State is vastgesteld.

Toename stikstof 

Schouten beaamt in haar brief dat de Nederlandse vliegvelden kunnen zorgen voor een toename van stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden. Ook zij verwijst naar de Europese referentiedatum van 7 december 2004, maar als 'naar nationaal recht reeds toestemming was verleend voor het project', zo schrijft ze, 'is sprake van bestaande rechten en geldt een vrijstelling van de vergunningplicht uit artikel 6, derde lid, van de Habitatrichtlijn.'

Bestaande rechten 
Vervolgens is, aldus de minister, de vraag of een vliegveld binnen zijn bestaande rechten is gebleven. Zo ja, dan is er geen sprake van een overtreding. Zo nee, dan is er 'aanleiding om te handhaven, tenzij sprake is van een concreet zicht op legalisatie of handhaving onevenredig zou zijn.' Volgens Schouten is Schiphol niet binnen de bestaande rechten gebleven. Die zouden voor Schiphol overigens niet 400.000 maar 480.000 vliegbewegingen betreffen, wat ze baseert op het Luchthavenverkeersbesluit 2008.

Onevenredig 
'Vanaf 2017 zijn er meer dan 480.000 vliegtuigbewegingen uitgevoerd en is daardoor mogelijk meer stikstofdepositie veroorzaakt', schrijft ze. Toch krijgt Schiphol tot 1 oktober om met zogenaamde verschilberekeningen aan te tonen dat het onder het niveau van 2008 blijft. Op dit moment handhavend optreden vindt Schouten 'onevenredig', omdat Schiphol 'aanzienlijke bestaande rechten heeft' en 'internationale verplichtingen in de vorm van slots'.

Verschilberekeningen
Wat betreft de andere vliegvelden: Groningen Airport Eelde en Maastricht-Aachen Airport overtreden volgens de minister niet de Wnb. De eerste heeft een onherroepelijke Wnb-vergunning, de laatste heeft bestaande rechten. De andere vliegvelden overtreden wel de Wnb, maar ook daar gaat zij niet handhaven. Ze krijgen tot 1 oktober de tijd om met verschilberekeningen aan te tonen dat ze onder de bestaande rechten blijven en een vergunningaanvraag aan te leveren.

Flagrant in strijd 

Schouten is met haar besluiten om de handhavingsverzoeken af te handelen een dag te laat. Ze heeft vorig jaar de termijn om op de handhavingsverzoeken te reageren opgerekt tot 1 april. Woordvoerder Bertine Moenaff van het ministerie van LNV weet niet of dat voor problemen gaat zorgen. 'We hebben ons best gedaan om op tijd te zijn. Het is ontzettend ingewikkeld', zo verklaart ze overschrijding van de termijn. Vollenbroek heeft al laten weten bezwaar te maken tegen de besluiten van de LNV-minister om niet te handhaven 'ondanks het feit dat de huidige situatie flagrant in strijd is met vaste jurisprudentie van de Raad van Stade inzake handhaving.