Kritiek op ruimtelijk beleid kabinet

Het ruimtelijk beleid van het kabinet-Rutte stuit op veel verzet. De open ruimte zal dichtslibben en binnenstedelijk bouwen wordt steeds moeilijker, vrezen betrokkenen.

Consequenties
Het kabinet wil taken en bevoegdheden op het gebied van de ruimtelijke ordening overhevelen naar provincies. Bestuurders en andere betrokkenen vragen zich af of de consequenties hiervan goed zijn doordacht.

Bezuinigingsoperatie
Nirov-directeur Christine Oude Veldhuis spreekt van een bezuinigingsoperatie. ‘En de zorgvuldigheid waarmee we altijd zijn omgegaan met de schaarse ruimte, is niet geborgd’, zegt Oude Veldhuis in een achtergrondartikel over de decentralisatie van de ruimtelijke ordening in Binnenlands Bestuur van deze week.

Planologie
Barrie Needham, emeritus hoogleraar planologie, vermoedt dat de provincies niet zijn berekend op de taak die het kabinet voor hen in gedachten heeft. ‘Ik ben bang dat het Rijk zijn handen van de ruimtelijke ordening zal aftrekken, en zegt: zoek het maar uit.’

Andere koers
Gelijktijdig met de decentralisatie, wil het kabinet ook inhoudelijk een andere koers varen. Het beleid van ‘bundelen en verdichten’ wordt losgelaten. Bij bundeling worden diverse functies en bouwactiviteiten voor bijvoorbeeld wonen en werken bij elkaar gebracht. Verdichting wil zeggen dat bestaand bebouwd gebied intensiever wordt bebouwd.

Binnenstedelijk
Wethouder Maarten van Poelgeest van Amsterdam vreest dat binnenstedelijk bouwen vrijwel onmogelijk wordt. Ook is hij bang dat het open landschap zal vollopen: ‘Aan de ene kant dreigt het gevaar van verslonzing van het platteland. De sluizen gaan open. Aan de andere kant wordt stedelijke verdichting steeds moeilijker. Dat gaat elkaar versterken, maar dan wel de verkeerde richting op.’

Gedetailleerd
Co van Zundert, deskundige op het gebied van ruimtelijk bestuursrecht, wijst er op dat sommige provincies hun bevoegdheden in het kader van de Wet ruimtelijke ordening op dit moment al in ruime mate inzetten. ‘Mijn indruk is dat sommige provincies wel heel gedetailleerd bezig zijn met ruimtelijke ordening.’

Rijkspostzegelplanologie
Het kabinetsbeleid kent ook diverse medestanders. Voorzitter Henry Meijdam van de VROM-raad: ‘Het is nog niet zo lang geleden dat we onder minister Pronk bezig waren met Rijkspostzegelplanologie. Toen werd vanuit de dienstauto bepaald welk plan wel of niet wenselijk was. Gelukkig is die tijd voorbij.’

Advies
De Raden voor de Leefomgeving en Infrastructuur brengen binnenkort aan regering en Tweede Kamer advies uit over de decentralisatie van de ruimtelijke ordening. In opdracht van de Raden hebben Barrie Needham (emeritus hoogleraar planologie), Toon de Gier (universitair hoofddocent staats- en bestuursrecht) en Peter Paul Witsen (adviesbureau Westerlengte) een essay geschreven.

Lees verder het artikel 'Planologie zonder plan' in de nieuwe BB nr.20 (blz.28)

De essays zijn hier te lezen