Thermostaat een graadje lager in gemeentehuizen

Binnenlands Bestuur wijdt een korte serie aan de gevolgen van de sterk gestegen energieprijzen voor gemeenten. In deel zes: hoe komen de stadhuizen zelf de winter door?

In het Haagse stadhuis gaat de thermostaat binnenkort vier graden naar beneden, van 22 naar 18 graden. Maar de bruidjes hoeven niet bibberend in de trouwzaal te zitten ‘want die temperatuursverlaging geldt niet voor de trouwzaal’, zegt een woordvoerster van de gemeente Den Haag.

Zon

Soms zal het ook best warmer zijn in ruimtes. ‘Bij een basistemperatuur van 18 graden hoeft de temperatuur niet overal 18 graden te zijn. Het betekent dat als de temperatuur daar onder raakt de radiatoren aanslaan. Veel factoren, zoals de zon en de hoeveelheid mensen in een ruimte, hebben ook invloed op de temperatuur, waardoor die vaak hoger is dan de temperatuur op de thermostaat.’

‘Zet de knop om’

De gemeente Den Haag volgt de oproep van het rijk in de campagne ‘zet de knop om’, om te streven naar een energiereductie van 15 procent. ‘Wat dat in euro’s betekent is nu nog niet te zeggen.’ De gemeente vindt het belangrijk om zelf het goede voorbeeld te geven.

Thuiswerken

FNV-bestuurder Gijsbert Boggia noemde een binnentemperatuur van 18 graden in het Algemeen Dagblad onlangs ‘oncomfortabel’. Hij verwachtte dat ambtenaren er daarom voor zullen kiezen om thuis te werken, ‘al is een thuisvergoeding van twee euro per dag natuurlijk ook een lachertje met deze energieprijzen’. De gemeente Den Haag laat weten dat de richtlijnen qua thuiswerken niet anders worden dan ze nu zijn en dat een hogere vergoeding ook niet aan de orde is.

Nieuwe cao

De FNV onderhandelt momenteel over een nieuwe cao gemeenten. De FNV vindt dat de thuiswerkvergoeding zeker omhoog moet en dat is onderwerp van de besprekingen, beaamt Boggia. ‘Maar verder doen we op dit moment geen uitspraken over voorstellen en tegenvoorstellen op dat gebied’, meldt de vakbondsman.

Licht uitdoen

Medewerkers van de gemeente Gouda moeten, als ze hun werkplek in het Huis van de Stad langer dan een half uur verlaten, het licht uitdoen en hun computer uitzetten. Er is onderzoek gaande om te kijken of het mogelijk is om op de twee rustigste dagen (woensdag en vrijdag) twee verdiepingen van het kantoor af te sluiten. De gemeente Gouda gaat ook kijken waar het mogelijk is om de verlichting helemaal uit te schakelen in en om het eigen pand, aldus een woordvoerder. En het is de bedoeling om de basistemperatuur in het Huis van de Stad met één graad te verlagen. ‘Maar of dat technisch mogelijk is met onze Warmte Koude Opslag Installatie weten we nu nog niet.’

Slimme software

Er is in het Goudse Huis van de Stad slimme software in gebruik die de juiste balans zoekt tussen comfort en efficiënte verwarming en die rekening houdt met de verwachte weersomstandigheden en bezettingsgraad. ‘Daarmee verwachten we een jaarlijkse besparing van 10 tot 15 procent te behalen op ons energieverbruik.’ Maar de rekening gaat naar verwachting toch omhoog. ‘Los van de prijsstijgingen op de markt hebben we ook ons contract met Gazprom opgezegd, zoals de minister vroeg.’

Energielabel

Het stadhuis van Terneuzen is qua architectuur het brutalisme ten top ‘en ook qua energieverbruik de absolute top’, zeggen Patrick Anema (senior medewerker gebouwbeheer) en Arno Oosterwijk (regisseur verduurzaming/energiecoördinator). Het betonnen ontwerp van Jaap Bakema werd precies 50 jaar geleden in gebruik genomen en dat heeft voor heel wat festiviteiten gezorgd dit jaar, maar de feestvreugde geldt zeker niet de duurzaamheid van het gebouw. ‘Een collega zei onlangs gekscherend: we hebben energielabel G, maar het verdient waarschijnlijk energielabel Z – als dat zou bestaan’, aldus Anema.

Verduurzamingsplan

Er ligt een verduurzamingsplan dat het stadhuis in drie jaar tijd naar energielabel B moet brengen. ‘Maar voorlopig betalen we al 60 procent meer aan energie dan halverwege vorig jaar.’ De knop omzetten, zoals minister Jetten adviseert, kan hier niet zo radicaal, zeggen Oosterwijk en Anema. ‘Door de bouwfysische en thermische eigenschappen van het betonnen pand ontstaat een koude tocht-ervaring die erg hinderlijk is voor de mensen die er werken. Om het overal enigszins werkbaar te houden moet de temperatuur echt iets hoger.’

Comfort

Het stadhuis staat pal aan de Westerschelde. ‘En als buiten stevig waait, merk je dat binnen ook als je aan die gevel zit te werken.’ Oosterwijk heeft onlangs onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om snel te bezuinigen op energie (en budget). ‘Natuurlijk willen we doen wat we kunnen. Een beetje comfort inleveren is niet zo erg, dat is het nieuwe normaal.’