Geen enkele omgevingsdienst robuust genoeg

Twee van de 28 omgevingsdiensten dachten zelf al voldoende robuust te zijn bij het uitvoeren van hun taken op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH). Maar het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is het daar niet mee eens: geen van de 28 slaagt al.

Veel werk

Het gaat wat beter met de omgevingsdiensten, maar tegelijk is er nog veel werk aan de winkel. Dat is het beeld dat oprijst uit een voortgangsrapportage over het Interbestuurlijk Programma versterking VTH-stelsel. Dat programma werd in 2022 in het leven geroepen na een alarmerend rapport van de commissie-Van Aartsen over de staat van ons VTH-stelsel.

Kennisdeling

Het schort onder meer nog altijd aan adequate kennisdeling. ‘Een goed functionerend VTH-stelsel kan niet zonder solide kennisinfrastructuur. Deze infrastructuur is nu op te veel onderdelen nog niet op orde’, wordt in de rapportage gesteld. ‘Kennis is versnipperd, niet gevalideerd of onvoldoende vertaald naar informatie waar andere professionals mee uit de voeten kunnen. Informatie die het bevoegde gezag en een omgevingsdienst juist nodig hebben om hun rol goed op te kunnen pakken.’  

Asbest

Dit kwam onder meer naar voren bij een apart deelonderzoek naar asbestverwijdering. Het toezicht erop is een basistaak voor een omgevingsdienst. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) constateert ‘bij de uitvoering een grote mate fragmentatie en andere knelpunten in het VTH-stelsel die aanleiding geven tot blijvende zorg over de uitvoerbaarheid van het toezicht’. Verder lopen de plannen vertraging op om de samenwerking tussen bestuurlijke en strafrechtelijke handhaving te verbeteren. Ook het Project Datakwaliteit Toezicht liep spaak.

Wel is het door Van Aartsen bepleite fusieproces van omgevingsdiensten voorzichtig ingezet met het samenvloeien van Omgevingsdienst Noord-Veluwe (ODNV) en Omgevingsdienst Veluwe IJssel (OVIJ).