Experimenteren met zuiniger licht

In de utiliteitsbouw en bij gemeenten is er te weinig aandacht, te weinig kennis en geen investeringsbudget voor energiezuinige verlichting. Bovendien worden de energiekosten van de verlichting stelselmatig onderschat. Deze conclusie trekt de Taskeforce Verlichting in het rapport Groen licht voor energiebesparing dat deze week aan milieuminister Cramer werd aangeboden.

In totaal slorpen alle lampen in Nederland de capaciteit op van anderhalve energiecentrale. Vooral in de utiliteitsbouw (private en publieke kantoorgebouwen) is een wereld te winnen. Zestig procent van het energieverbruik door verlichting vindt plaats in de kantoren.

Verouderde T.L.-systemen vervangen door de nieuwe generatie hoogfrequente T.L.-buizen levert een besparing op tot vijftig procent, spaarlampen zelfs tachtig procent. Ook de 3,2 miljoen lichtpunten in de openbare verlichting, veelal langs wegen, slorpen energie op. Jaarlijks komen daar door renovatie en uitbreiding 13.000 lichtpunten bij, aldus de Taskforce. Over meer dan 85 procent daarvan hebben gemeenten zeggenschap. Een kwart van die lampen is gedateerd en dat werkt bovendien lichtvervuiling in de hand.

Probleem is dat het openbareverlichtingsnet vaak niet is bemeterd. Gemeenten krijgen een rekening van het energiebedrijf op basis van het geïnstalleerde vermogen. Energiebesparing tikt financieel dus niet aan, en dat terwijl dertig procent besparing mogelijk is. Dit wordt pas inzichtelijk als gemeenten bij energiebedrijven om bemetering vragen. Experimenten met LED-verlichting in voorbeeldprojecten worden aanbevolen. Ook zijn er al aardige resultaten met wegen waarbij de verlichting op volle toeren draait in de spits. Daarbuiten stralen de lampen op basis van de verkeersintensiteit die wordt gemeten in de verkeerslussen in het wegdek.

Onder meer in Leiden blijkt daardoor een flinke besparing mogelijk. De Taskforce stelt voor dat het rijk een voorfinancieringsregeling in het leven roept, waarmee gemeenten investeringen kunnen doen in energiezuinige lichtprojecten. Dat geld kan dan later worden teruggevorderd via het Gemeentefonds, aldus de Taskforce. Als de gemeente geld bespaart, is dit een budgettair neutrale regeling.