‘Dringend meer geld nodig voor schoolgebouwen’

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) pleit opnieuw voor meer geld voor onderwijshuisvesting. Volgens de koepel is de rijksbijdrage niet genoeg om de stijgende kosten te dekken.

Onvoldoende

De toenemende bouwkosten zorgen voor grote druk op het budget van gemeenten en maken het steeds moeilijker om energiezuinige en gezonde scholen te bouwen. ‘De huidige compensatie die gemeenten vanuit het rijk krijgen is volstrekt onvoldoende om deze kosten te dragen’, schrijft de VNG.

Verantwoordelijk

Hoewel het gemeentefonds meegroeit met het bruto binnenlands product (bbp), nemen de bouwkosten veel sneller toe. Ook moeten schoolgebouwen aan meer eisen voldoen. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het onderhoud, maar staan op dit moment voor enorme financiële uitdagingen.

Impuls  

Scholen blijven steeds langer in gebruik, zelfs als het gebouw eigenlijk ‘op’ is. Alleen met een ‘flinke impuls’ kunnen gemeenten en schoolbesturen de achterstanden inhalen, en ervoor zorgen dat alle scholen vóór 2050 zijn gerenoveerd of vernieuwd. In september vorig jaar vroegen de VNG, PO-Raad en VO-Raad al om 1,2 miljard euro extra per jaar.

Plan

In het regeerprogramma introduceerde het kabinet een ‘herstelplan’, dat zich richt op het verbeteren van het basis- en voortgezet onderwijs en het opleiden van leraren. Onderwijs-staatssecretaris Mariëlle Paul (VVD) schreef onlangs in een brief aan de Tweede Kamer dat voldoende geld en een veilige leeromgeving nodig zijn om dit plan te laten slagen.

Renovatie

Daarnaast moet een wetsvoorstel ervoor zorgen dat gemeenten en schoolbesturen meer gaan samenwerken bij het bouwen en onderhouden van scholen. Deze Wet planmatige aanpak onderwijshuisvesting, die op 1 augustus 2025 moet ingaan, regelt dat gemeenten verantwoordelijk worden voor renovatie. Zij worden verplicht om een integraal huisvestingsplan op te stellen. Daarin staat precies wat de plannen voor een schoolgebouw zijn, en wat het mag kosten.

Compenseren

Of het voorstel de financiële nood gaat oplossen is de vraag. De wet heeft namelijk geen consequenties voor de rijksbegroting. Gemeenten krijgen daarentegen de gevolgen wel voor hun kiezen. De Raad van State wil dan ook dat de regering toelicht hoe zij lokale overheden hiervoor gaat compenseren.