Den Helder praat over bouw kleine kernreactor

Het collegebestuur van Den Helder is in gesprek met een bedrijf dat een kleine kernreactor in de gemeente wil bouwen. Dat meldde D66-wethouder Peter van Diepen afgelopen maandag tijdens een informatieavond in de gemeenteraad over Small Modular Reactors (SMR's). Het betreft ‘één van de grote leveranciers van SMR’s’, die zich eerder dit jaar in Den Helder heeft gemeld.

‘Ik heb met die partij afgesproken om nog niet bekend te maken om welk bedrijf het gaat’, zei Van Diepen. ‘Maar als we positief ten opzichte van elkaar blijven staan, zal dat zeker in de eerste helft van komend jaar bekend worden.’

‘Grote economische voordelen’

Dat betekent nog niet dat daadwerkelijk een kleine kernreactor naar Den Helder komt. De gemeente zit in een verkennende fase, in conclaaf met het ministerie van Economische Zaken, de provincie Noord-Holland en verschillende onderzoeksinstituten. Medio volgend jaar krijgt de gemeenteraad te horen, wat de verkenning heeft opgeleverd. Maar afgelopen september schreef de gemeente al in de nieuwe omgevingsvisie, ‘grote economische voordelen’ te zien. 

‘We denken daarbij niet alleen aan goedkope elektriciteit voor Den Helder, maar ook aan warmte voor stadsverwarming, en industriële processen zoals de productie van synthetische brandstoffen.’ Daarnaast zou een SMR verlichting kunnen bieden aan de netcongestie in Noord-Holland. Tot slot kent Den Helder hoogtebeperkingen voor windturbines, vanwege militaire vliegbasis De Kooy.

Wat is klein?

Small Modular Reactors zijn er in allerlei soorten, legde Gilliam van Oudenaren uit tijdens de informatieavond. Van Oudenaren is werknemer bij NRG, het nucleaire bedrijf achter de kernreactor in het eveneens Noord-Hollandse Petten waarmee medische isotopen worden gemaakt. De SMR's die nu op de markt zijn, zijn lichtwaterreactoren, beschreef Van Oudenaren. Maar anders dan de al vijftig jaar oude lichtwaterreactor in het Zeelandse Borssele, kunnen SMR's modulair worden gebouwd en uitgebreid, en voor meer worden gebruikt dan stroomproductie. Ze zijn ook geschikt voor stadsverwarming en ontzilting van zeewater.

Daarnaast kan een SMR even groot zijn als de relatief bescheiden kerncentrale in Borssele (500 MW) of zo klein als de huidige twee mini-reactoren in Petten en Delft. De omvang varieert om die reden van vier tot twintig voetbalvelden.

Vanaf het moment dat er een locatie bekend is, evenals een ontwerp en een uitvoerder, neemt de nationale vergunningverlener ANVS nog drie jaar voor de toestemmingsprocedure. De bouwtijd kan maximaal vijf jaar duren, maar dat blijft onzeker. ‘Het is redelijk zinloos op dit moment om daar harde cijfers op te plakken, omdat er nog geen enkele is gebouwd. Ten minste niet de ontwerpen voor SMR's waar nu de meeste interesse naar uitgaat’, merkte Van Oudenaren op.

Limburg kijkt mee

Ook in Limburg wordt met belangstelling gevolgd wat er in Den Helder gebeurt. Deze provincie deed het afgelopen jaar onderzoek naar het draagvlak onder Limburgers voor de bouw van één of meer SMR's. Gesprekken zijn er gevoerd met wethouders van alle 31 gemeenten evenals met maatschappelijke organisaties. In januari verschijnt een rapport met conclusies.

Verder wacht Limburg het loskomen van rijksgeld af. Afgelopen november namen de Limburgse staten een motie aan, met de oproep aan het college om een aanvraag te doen. Komend jaar kunnen de provincies inschrijven op een onderzoeksbudget voor SMR's met de omvang van tien miljoen euro, vroegtijdig vrijkomend uit het Klimaatfonds. Dit komt door een amendement in oktober van Kamerleden Joost Eerdmans (JA21) en Chris Stoffer (SGP).