2015: 10 trends voor woningmarkt en leefomgeving

Denken en doen!

De Herzieningswet is door de Tweede Kamer, de decentralisaties in het sociale domein krijgen concreet vorm. En dat betaalbaarheid aandacht behoeft is bij iedereen wel doorgedrongen. Door jurisprudentie is steeds duidelijker wat de betekenis is van de Ladder voor Duurzame Verstedelijking. Het jaar 2015 wordt het jaar om al deze ontwikkelingen op hun plek te laten vallen.

Wij zetten voor u, als goede traditie, een tiental trends op een rij waar u als medewerker van gemeente of corporatie in 2015 vast mee te maken krijgt:

1. Denken en doen: er is weer ruimte om met elkaar het gesprek te voeren over de maatschappelijke opgave waarvoor je staat. “Doen” was het toverwoord van 2014 (als er maar iets gebeurt). “Denken en doen” de combinatie van 2015 (als dan maar het goede gebeurt).
2. Altijd transparant: gemeente, corporaties, adviseurs zitten niet meer boven op hun kennis en informatie, maar delen die. Dat is de basis van samenwerking 2.0. Dat gebeurt via open monitors, zoals in Utrecht. Maar ook doordat lokale partners als gemeente en corporatie vrijwillig inzicht geven in hun prestaties. Hierdoor leer je elkaar kennen; met het inzicht dat bij samenwerking 1 + 1 = 3.
3. Betaalbaarheid, nu aanpakken: 2014 bestempelen we als het jaar van de bewustwording. In talloze onderzoeken blijkt steevast een 30% van de huurders in de knel te komen. 2015 is het jaar van het doorpakken. Gemeenten en corporaties gaan gezamenlijk op zoek naar oplossingen voor de woonarmoede.
4. Woonvisie en prestatieafspraken nieuwe stijl: geen zouteloze lijstjes met woningbouwprogramma’s, maar een krachtige visie die voor lokale partners als wenkend perspectief werkt. Corporaties en gemeente brengen op basis van die visie ieder hun bijdrage aan lokale beleidsambities in beeld: voor een meerjarige raamovereenkomst en concrete meetbare prestatieafspraken voor het komende jaar. Zie hiervoor ook het artikel in PM en het blog in Binnenlands Bestuur. en
5. Bestaande stad en dorp: nieuwbouw blijft belangrijk, de bestaande voorraad wordt belangrijker. Dat geldt voor hergebruik van vastgoed, anticiperen op toekomstige transformaties, geschikt en energiezuinig maken van bestaande woningen. Dit vraagt een nieuw instrumentarium. In de regio Arnhem-Nijmegen boeken we hiermee resultaat. Benieuwd? Houd onze website in de gaten.
6. Huur en kwaliteit: er wordt veel gevraagd van woningcorporaties, met minder geld de betaalbaarheid overeind houden. Dit vraagt strategisch huurbeleid, waarin maatschappelijk investeren, huurprijs-, duurzaamheids- en kwaliteitsbeleid, en bedrijfslasten samenkomen. Al met al een integrale bezinning op de ondernemingsstrategie.
7. Nul op de meter: energetische maatregelen aan de bestaande woningvoorraad hebben de afgelopen periode veel aandacht gehad, bijvoorbeeld via succesvolle innovaties als de Reimarkt en Nul-op-de-meter. Nu is de tijd voor de bredere uitrol naar de early majority. Niet omdat de woonlasten de trigger zijn, maar omdat de toekomstwaarde van de woning erbij gediend is.
8. Woonbeleving voorop: een nieuwe kijk op de woningmarkt vergt ook een nieuwe vorm van onderzoek. Meer kijken naar het gedrag van mensen (gerealiseerde verhuisstromen) en de beleving van bestaande woongebieden. Analyse van een veelheid aan data tot indicatoren met zeggingskracht biedt dit inzicht.
9. Langer thuis: Deze trend speelt al lang, maar de betekenis hiervan vanuit de decentralisatie en Wet Langdurige Zorg wordt nu duidelijk. Tenminste… De juiste duiding van deze trend wordt nogal bepaald door met wie je hierover spreekt. Beleidswensen, bedrijfsbelangen en de echte wens van mensen lopen nogal eens door elkaar. In onder andere Zwolle (WWZ-038) hebben we deze kluwen ontward.
10. Decentralisaties, noodzaak voor nieuw beleid: de decentralisatie van de Wmo is per 1 januari 2015 een feit. Stond de overgang in het teken van het beperken van risico’s en fouten, in 2015 zullen besparingen gerealiseerd moeten worden. Dit vraagt nieuw beleid met slimme combinaties van uitgaven. Het wascentrum Peel en Maas is hiervan een inspirerend voorbeeld.