De woondeal: lessen van een koploper

Woondeals zijn niet nieuw. Maar wat brengen ze ons? Papier is immers geduldig. Waar het om gaat is de doorwerking naar de praktijk. De Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen deelt haar ervaringen.

Overheden, woningcorporaties en marktpartijen werken hard aan nieuwe woondeals. Daarin staan afspraken over bijvoorbeeld aantallen te bouwen woningen en het benutten van bestaande woningvoorraad. En over sociale huurwoningen, betaalbare koopwoningen en ‘fair share’ per gemeente. De Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen heeft sinds 2020 een woondeal en werkt met energie aan een gezondere woningmarkt. Met vallen en opstaan. Companen levert de programmamanager.

Woondeal als inspiratiebron

Matthijs Lenis van de Groene Metropoolregio en Bram Klouwen van Companen deelden hun ervaringen met de woondeal tijdens het congres ‘Verantwoord Versnellen’ van Binnenlands Bestuur. Dit leidde bij congresbezoekers tot het inspirerende besef dat de aandacht naar de uitvoering moet.

Geleerde lessen

In 2020 sloten de gemeenten in de Groene Metropoolregio hun woondeal met de provincie Gelderland en het Rijk. Het was het startschot voor een intensieve samenwerking. Tweeënhalfjaar later zetten partijen deze samenwerking voort in een nieuwe woondeal. In de tussentijd is veel gedaan en geleerd. Dat zit niet in de teksten. Wel in de doorwerking. Zo zijn discussies over bouwprogramma’s tussen gemeenten en bouwers vlot getrokken. Verder organiseerden Rijk, provincie en gemeenten extra menskracht om projecten van de grond te krijgen. Er is een flexpool ingericht voor complexe incidentele opgaven. Bovendien zegden Rijk en provincie hun financiële steun toe; tot een half miljard euro publiek geld en een veelvoud aan private investeringen.

Werk aan de winkel

Ondanks het succes blijft er genoeg te doen. Zo werkt de regio aan een regionale projectorganisatie. Door schaarse arbeidskrachten te bundelen wil ze gemeenten helpen. Daarnaast is er een experimentele aanpak in de maak voor betere benutting van de bestaande woningvoorraad. Samen met het Rijk kijkt de regio naar de investeringen voor de verstedelijkingsopgave en naar onrendabele investeringen in woningbouw. Dit werk begint nu.