Brandgat

Gerard Swinkels en Erik Jan Frankenhuizen krijgen in 1995 een bouwvergunning voor een kelder in hun café-restaurant Het Gat van Wageningen. Het pand voldoet aan alle voorschriften voor brand- en vluchtveiligheid. De bouwvergunning gaat uit van maximaal 220 bezoekers aan de kelder - ‘de enige dansgelegenheid van Wageningen’.

Na de caféramp in Volendam hebben gemeenteraden bouwverordeningen uitgevaardigd die gebruiksvergunningen voorschrijven. In 2006 verlenen B en W van Wageningen zo’n vergunning aan Het Gat en stellen daarbij als voorwaarde dat er in de kelder hooguit 156 personen aanwezig mogen zijn.

Omdat dit lagere maximum flink in de omzet scheelt, maken Swinkels en Frankenhuizen bezwaar. Die actie pakt echter averechts uit. Weliswaar verklaren B en W het bezwaar in maart 2007 gegrond. Maar in het nieuwe besluit over de gebruiksvergunning verlaagt het college het maximum verder tot 69 personen.

Volgens de gemeente was het maximum van 156 gebaseerd op berekeningen van de plaatselijke brandweer. De 69 vloeien voort uit een berekening van raadgevend ingenieursbureau DGMR, dat zich baseert op tekeningen waarop de gemeente - zegt Swinkels - deuren heeft getekend die tegen de vluchtrichting in draaien.

Als Swinkels en Frankenhuizen in beroep gaan, stelt de rechtbank het maximum - op grond van een herziene berekening van DGMR - vast op 82. Tegen deze uitspraak gaan de horeca-ondernemers in hoger beroep bij de Raad van State. Zij voeren aan dat het café voldoet aan de voorschriften van het Bouwbesluit. En dat de gemeente niet bevoegd is extra eisen te stellen aan de capaciteit van de trappen tussen de kelderruimte en het café-restaurant op de begane grond.

De Raad van State blijkt het hiermee eens. Een Bouwverordening geeft voorschriften omtrent het gebruik van woningen en andere gebouwen, terwijl in het Bouwbesluit technische voorschriften staan, waaraan een bouwwerk moet voldoen. In 2006 heeft de Raad al gezegd dat - om lokale verschillen tegen te gaan - alleen de minister beslist over de technische voorschriften in het Bouwbesluit en B en W de bevoegdheid missen om aanvullende voorschriften uit te vaardigen. Omdat Het Gat voldoet aan de eisen uit het Bouwbesluit, is het B en W niet toegestaan dat eisenpakket te doorkruisen met nieuwe voorwaarden. Voor de kelder van Het Gat geldt dus het maximum van 220 personen uit de bouwvergunning.

Gemeentewoordvoerder Saskia Verhoef : ‘Wij hebben als gemeente onze verantwoordelijkheid willen nemen en gekeken naar het aantal bezoekers dat binnen één minuut over de trap naar boven kan vluchten. Daar hebben wij de aanvullende voorwaarden op gebaseerd. De Raad van State heeft nu aangegeven dat deze aanvulling niet is toegestaan.’ Swinkels en Frankenhuizen hebben inmiddels een claim ingediend van ‘honderdduizenden euro’s schade’ wegens gederfde omzet.