Brabant saneert op meerdere locaties vervuiling door drugsafval

De provincie Noord-Brabant heeft vijf locaties waar door drugsafval vervuilde grond moet worden gesaneerd. Behalve in Halsteren, de grootste drugslozingsput, gebeurt dat ook in Bergen op Zoom, Deurne, Boxtel, Someren en Zundert. In Altena en Baarle-Nassau heeft drugsafval, bijvoorbeeld door lekkende vaten, eveneens voor vervuiling gezorgd, maar de omvang daarvan wordt nog onderzocht, meldt de provincie.

Kostbaar

Het schoonmaken van de verontreinigde grond is kostbaar. Het Rijk heeft bijna 5 miljoen euro subsidie verstrekt voor het schoonmaken van de Brabantse locaties. Gedeputeerde Hagar Roijackers gaf eerder aan dat alleen het saneren van de put bij Halsteren al miljoenen zou kosten.

Snelle lozing

De provincie draait op voor het schoonmaken van de grond als niet duidelijk is wie het drugsafval heeft achtergelaten. Het dumpen of lozen van drugsafval in de natuur of het grondwater gebeurt steeds vaker, meldt de provincie. ‘Zo'n snelle lozing kan leiden tot een enorme bodemverontreiniging met langdurige bodemsanering en torenhoge kosten als gevolg.’

Opsporen

Roijackers noemt de drugsafvallozingen ‘slecht nieuws voor mensen, dieren en planten.’ Ze vindt het van belang dit soort lozingen zo snel mogelijk op te sporen. Hulp hierbij van omwonenden en recreanten die bijvoorbeeld een rare lucht ruiken of een vervuild stuk grond zien is belangrijk. ‘Een melding doen draagt bij om eventuele vervuiling en bodemsanering zo snel mogelijk aan te pakken en de gevolgen zo klein mogelijk te houden.’

Grondwater

Eerder vandaag maakte de provincie bekend dat Noord-Brabant het verontreinigde grondwater gaat schoonmaken onder de grote put met drugsafval die in 2021 werd aangetroffen bij Halsteren. De komende drie maanden wordt in totaal 6000 kubieke meter verontreinigd grondwater opgepompt en gereinigd. In het water zitten chemische stoffen als benzeen, tolueen en aceton, afkomstig van een cocaïnewasserij.

Hele klus

‘Het wordt een hele klus’, zegt gedeputeerde Hagar Roijackers (natuur). ‘De uitdaging zit in de hoge concentraties en de aanwezige cocktail van met per stof een eigen afbraak- en verspreidingsgedrag.’ Via buizen wordt het vervuilde grondwater in het natuurgebied opgepompt en in een op maat gemaakte installatie gezuiverd, waarna het weer terug de bodem ingaat. Na drie maanden stopt dat proces en moet het geheel tot rust komen. Later wordt gekeken of de waterkwaliteit acceptabel is en of er nog meer moet gebeuren of dat de natuur haar werk kan doen. ‘Er zijn nog decennia nodig voordat al die stoffen in de natuur zijn afgebroken. Pas dan begint het herstel van de van voorheen aanwezige natuur en het landschap ‘, stelt Roijackers.

400 bomen gekapt

In 2021 trof boswachter Erik de Jonge een grote hoeveelheid drugsafval aan in het beschermde natuurgebied de Brabantse Wal. Inmiddels is 1200 vierkante meter zwaar vervuilde grond afgegraven waardoor een diep gat is ontstaan in het natuurgebied. Voor de sanering van de vervuilde bodem werden eerder vierhonderd bomen gekapt. Roijackers: ‘De grond boven de grondwaterspiegel is voldoende gesaneerd, nu het grondwater nog.’ De aangetroffen stoffen zijn volgens de gedeputeerde vergelijkbaar met vervuiling bij de zware industrie. ‘Niets doen en laten liggen is dan ook geen optie.’

Leemlaag

De aanwezige leemlaag in de bodem heeft verdere verspreiding van de verontreiniging voorkomen en de drinkwatervoorziening beschermd. Om zeker te weten dat dat zo blijft, wordt ook de kwaliteit van het grondwater onder de leemlaag in de gaten gehouden.

Krater

Boswachter De Jonge ziet in het eeuwenoude stuifduin ‘een enorme krater waar je een flat in kunt bouwen’. Dit schrikbeeld maakt voor hem ‘de dramatische gevolgen van drugsdumpingen en - lozingen zichtbaar. ‘ ‘De gevolgen voor de natuur zijn groot en het duurt lang voordat hier weer reeën kunnen slapen en haviken broeden. Er is een mensenleven lang nodig om te herstellen.’