Planten en dieren krijgen weer de ruimte in 45 uiterwaarden

De grote rivieren zijn belangrijk voor Nederland. We halen er drinkwater uit, gebruiken ze voor de scheepvaart, winnen er grondstoffen en recreëren er. Het vergde wel de nodige aanpassingen om dit veilig, efficiënt en aangenaam te kunnen doen. Zo verbreedden we de vaargeulen, bouwden we dammen en dijken om overstromingen te voorkomen en reguleren stuwen en sluizen de waterafvoer. Hoe nuttig en noodzakelijk deze maatregelen ook waren, leidden ze wel tot een ernstige afname van de biodiversiteit. Voor veel planten en dieren zijn de rivieren immers een belangrijk leefgebied en dit raakte door menselijk ingrijpen in de knel. De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) wil deze balans herstellen door rivier en natuur weer de ruimte te geven. Om tot een weldoordacht plan te komen voor de rivieren in Oost-Nederland, klopte Rijkswaterstaat aan bij Arcadis.

45 uiterwaarden

Samen met Antea Group, Bureau Waardenburg en HKV Lijn in Water werkt Arcadis aan de verbetering van de ecologische waterkwaliteit van de Waal, IJssel en Nederrijn/Lek. We zijn betrokken bij het hele traject, van de eerste ideeën en de planstudie tot de aflevering bij de aannemer die de maatregelen gaat realiseren. Ons werk bestaat uit het opzetten en “runnen” van het programma en het ontwerpen van de maatregelen, omgevingsmanagement, het regelen van de vergunningen en het uitvoeren van alle onderzoeken. Dit doen we voor maar liefst 45 uiterwaarden. Dit vergt een programmatische en systematische aanpak en daar hebben we de organisatie dan ook voor opgezet en op ingericht.

Coöperatieve en integrale werkwijze

Samenwerking speelt een cruciale rol in dit complexe project en precies dat is de grote kracht van Arcadis. Onze collaboratieve benadering was voor Rijkswaterstaat zelfs een van de belangrijkste redenen om voor ons te kiezen. We voeren dan ook nauw overleg met onze opdrachtgever, die uiteindelijk bepaalt welke deelprojecten binnen het programma worden uitgevoerd. Onze coöperatieve en integrale werkwijze blijkt ook uit de manier waarop we betrokken partijen in de omgeving meenemen in het proces. Als we bijvoorbeeld de opdracht krijgen om een geul te ontwerpen, kijken we eerst naar de uiterwaard als geheel. Waar wordt het landschap voor gebruikt? Wat zijn de natuurwaarden en de landschapshistorische, cultuurhistorische en archeologische waarden? Wie zijn de eigenaren en pachters? Wat speelt er in het gebied? Zo bepalen we wie we mee moeten nemen, welke onderwerpen van belang zijn en wat wel en niet kan of mag.

Participatie

Om hier zo snel mogelijk zicht op te krijgen, gaan we direct aan de slag met eigenaren, pachters en andere omgevingspartijen. Dat gaat verder dan informeren, want we gaan al vanaf de eerste ontwerpsessies met ze om de tafel. Door de betrokkenen mee te nemen in het proces, maak je ze onderdeel van de oplossing en dat werpt zijn vruchten af in het belangenspel waar we mee te maken hebben. Uiteraard is niemand tegen natuurontwikkeling, maar elke meter natuur kan wel ten koste gaan van landbouwgrond en dus van omzet van de agrarische sector. Participatie en samenwerking kunnen dan voor het vereiste draagvlak zorgen. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat iedereen zijn zin krijgt. Maar als je mensen serieus neemt en laat zien dat je rekening houdt met lokale belangen, denken ze graag met je mee en komen ze vaak zelf met bruikbare initiatieven en suggesties.

Herstel van de leefgebieden

Met de maatregelen voor de Kaderrichtlijn Water maken we het herstel van de leefgebieden van planten en dieren mogelijk. Zo krijgen vissen alle ruimte om kuit te schieten en keren verdwenen waterplanten en insecten weer terug. Dankzij de doelgerichte, efficiënte en integrale aanpak moet het mogelijk zijn om tot 2027 al een groot stuk riviernatuur te verbeteren. Op die manier vergroten we de biodiversiteit in het rivierengebied en maken we Nederland weer een stukje mooier, gezonder en leefbaarder, zonder dat we de waterveiligheid en andere belangen uit het oog verliezen. KRW is een mooi voorbeeld van onze missie “Improving quality of life”. Dit motiveert en inspireert ons om ook onder deze dynamische en hectische omstandigheden tot een optimaal resultaat te komen.

Klik hier voor meer informatie over de Kaderrichtlijn Water.