Zoektocht naar duurzaamste gemeente van Nederland
Duurzame projecten zijn er genoeg, ranglijsten en prijsvragen over duurzaamheid eveneens. Maar een objectief en onderbouwd lijstje van gemeenten die – als gevolg van hun duurzame beleid – het minste CO2 uitstoten en de meest betrokken burgers hebben? Helaas. Dat is er niet, maar er wordt aan gewerkt.
Duurzame projecten zijn er genoeg, ranglijsten en prijsvragen over duurzaamheid eveneens. Maar een objectief en onderbouwd lijstje van gemeenten die – als gevolg van hun duurzame beleid – het minste CO2 uitstoten en de meest betrokken burgers hebben? Helaas. Dat is er niet, maar er wordt aan gewerkt.
Energieverbruik gekoppeld aan governance
In het Energieakkoord spraken rijk, gemeenten en andere partijen af dat de cijfers over energieverbruik (afkomstig uit de Klimaatmonitor van Rijkswaterstaat) worden samengevoegd en gekoppeld aan de inspanningen die gemeenten leveren op energiegebied; de governance, in bestuurlijk jargon. Die informatie bevindt zich deels in de Duurzaamheidsmeter. Gemeenten kunnen daarin invullen hoe hun sociaal beleid, klimaatbeleid en economisch beleid eruit zien; de zogenoemde 3p-benadering (people, planet, profit) die duurzaamheid in brede vorm bekijkt. Ter aanvulling zette de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) de afgelopen periode een enquête uit onder alle gemeenten over hun energiebeleid. Circa driehonderd gemeenten vulden die in.
Oorzaak-gevolgrelatie lastig
De resultaten worden op dit moment geanalyseerd en gekoppeld, vertelt Jeroen Hovens van het team Energie van de VNG. Hij betwijfelt of er spijkerharde verbanden kunnen worden gelegd tussen wat gemeenten doen en wat het oplevert. ‘De governancegegevens hebben we nu actueel in beeld, maar data over energieverbruik loopt over het algemeen een jaar achter. Je kunt hooguit iets zeggen over een trend in verbruik en over correlaties: dingen lijken een verband te hebben. Maar een oorzaak-gevolgrelatie blijft heel lastig.’ De monitor is dan ook vooral bedoeld ter inspiratie, zegt Hovens. Gemeenten kunnen straks kijken naar elkaars keuzes en wat daarvan – vermoedelijk – de duurzame effecten zijn. De Energiemonitor richt zich voorlopig alleen op het onderdeel duurzame energie. De wens van betrokken partijen is om op termijn voor alle duurzame thema’s – people, planet en profit – een eenduidige, objectieve monitor te ontwikkelen.
Jammer voor gemeenten in de lijstjes
Mooi voor de samenleving natuurlijk – het werd na dertig jaar duurzaamheid ook wel eens tijd -, maar wel een beetje jammer voor alle gemeenten die nu bovenaan aan van de vele duurzame lijstjes prijken. Wat zegt het straks bijvoorbeeld nog dat Nijmegen aan kop gaat in de Duurzaamheidsmeter? En dat Naarden het hoogst scoort in de ‘Telosmonitor’?
Lees het hele artikel in de special over duurzaamheid in Binnenlands Bestuur nr. 4
Als we met het energieakkoord in de hand mensen met torenhoge energiekosten opzadelen, alsof ze dat zouden kunnen besparen met energiemaatregelen. We jagen ze hun huurhuis uit en de bijstand in. Dat is niet duurzaam!
Windenergie is niet duurzaam: mensen hebben er last van (people), vogels en vleermuizen gaan ervan dood en het landschap wordt ingrijpend aangetast (planet) en het kost bakken subsidiegeld (profit).
Hoe kan ik dan met "groene" energie toch hoger op duurzaamheidslijstjes komen?