Aangifte vanwege lekken van schikking door Chemours

'Chemours zou heel graag tot een schikking komen om een streep te kunnen zetten onder dit dossier', zo zei de landsadvocaat afgelopen 30 mei tijdens een besloten vergadering van de gemeenteraad van Dordrecht. Het aanbod van het chemiebedrijf: 'een aantal miljoenen' voor de gemeenten Dordrecht, Sliedrecht, Papendrecht en Molenlanden, in ruil voor 'finale kwijting' van schuld.

Ten minste, dit beweert Zembla, het tv-programma dat dit jaar al meerdere uitzendingen wijdde aan het chemiebedrijf bij Dordrecht. De programmamakers citeerden kortgeleden uit gelekte notulen van die besloten meivergadering. Dit is aanleiding voor de Dordtse burgemeester Wouter Kolff om aangifte te doen. Dat maakte hij deze dinsdag bekend. Schending van de geheimhoudingsplicht is volgens hem een misdrijf. Hij stelt ook een bedrijfsrechercheonderzoek in.

Hoorzitting deel twee

Het nieuws over de aangifte komt naar buiten de dag voor het tweede deel van de hoorzitting rond Chemours bij de Provincie Zuid-Holland (vanaf woensdag 11 uur hier rechtstreeks te zien). Afgelopen vrijdag vond het eerste deel (video) van de hoorzitting plaats, waar de leiding van Chemours zich uitvoerig verantwoordde in het bijzijn van bewoners en regionale bestuurders. De berichtgeving rond het chemiebedrijf en de vervuiling met PFAS, aldus manager Marc Reijmers die dag, is 'met name gebaseerd op oude informatie, en op stukjes informatie die uit hun verband zijn gehaald, dan wel verkeerd worden voorgesteld'.

De hoorzittingen zijn de basis voor het Zuid-Hollandse statendebat woensdagmiddag, vanaf 14 uur. Dan komt onder andere het recente rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) aan de orde over het toezicht op industriële bedrijven als staalfabrikant Tata Steel, het Nijmeegse industriegebied TPN-West en chemieproducent Chemours. De raad concludeert dat 'het niet vanzelfsprekend is dat de gezondheid van omwonenden voldoende wordt beschermd gezien de wijze waarop het stelsel in de praktijk vorm krijgt'.

Begin van de onrust

Een belangrijk deel van de onrust rond Chemours begon met een artikel van het journalistieke platform Follow the Money in 2015. De onderzoeksraad merkt op dat de publieke onrust die hierna is ontstaan, in de begintijd met name ten aanzien van de chemische stof PFOA, veel ten goede heeft gekeerd. 'Het is niet vanzelfsprekend dat dit ook zonder die aandacht was gebeurd.'

Sindsdien is Chemours verzeild geraakt in zowel bestuursrechtelijke, civiele als strafrechtelijke rechtszaken. Op 27 september doet de rechter uitspraak in de civiele zaak, aangespannen door de vier gemeenten Dordrecht, Papendrecht, Sliedrecht en Molenlanden. Zij beweren dat Chemours onrechtmatig tegenover hen heeft gehandeld met de uitstoot van de PFAS-verbindingen PFOA en GenX en daarmee aansprakelijk is voor de bijbehorende milieuvervuiling en gezondheidsschade.

Maandag deed het advocatenbureau Ficq & Partners ook aangifte tegen Chemours. Advocaat Bénédicte Ficq verdenkt Chemours van strafbaar handelen sinds 1962, door het 'opzettelijk en wederrechtelijk (onrechtmatig) in de bodem, lucht of in het oppervlaktewater brengen van de stoffen PFOA en GenX, waardoor gevaar voor de openbare gezondheid of levensgevaar voor een ander te duchten is'.

Bestuursrechtelijk

Tot slot is Chemours bestuursrechtelijk in gevecht met de provincie Zuid-Holland. Afgelopen maart kreeg het chemiebedrijf het gelijk aan zijn kant van de rechtbank Den Haag. Als bevoegd gezag had de provincie Zuid-Holland de vergunning van het bedrijf aangescherpt. Bepaalde stoffen die schadelijker zouden zijn dan gedacht, wil het provinciebestuur nu opnemen in de categorie Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS). Ook eist de provincie dat Chemours bepaalde nieuwe technieken inzet tijdens de productieprocessen.

In beide gevallen vindt de rechter dat er een gebrek is aan onderzoek en dus onderbouwing. 'Dat betekent dat nu nog niet duidelijk is of er inderdaad nieuwe technieken beschikbaar zijn waarmee Chemours haar uitstoot zoveel kan verlagen als het college wenst.' En ten aanzien van de schadelijke stoffen moet de provincie eerst 'onderzoeken welke gevolgen deze stoffen voor het milieu hebben en welke maatregelen nodig zijn om het gewenste beschermingsniveau te bereiken'.

Een week gelegen legde milieudienst DMCR, de toezichthouder namens de provincie Zuid-Holland, een dwangsom op aan Chemours voor het lozen op het riool van trifluorazijnzuur (TFA). Daar heeft het bedrijf geen vergunning voor, zegt de provincie. Als het chemiebedrijf over vier maanden nog steeds loost, moet het 125.000 euro per overtreding betalen. Trifluorazijnzuur wordt gecategoriseerd als een potentieel Zeer Zorgwekkende Stof (pZZS), aldus het RIVM.