Raad van State betwijfelt nut ‘Europawet’

De Raad van State zet vraagtekens bij het nut van het wetsvoorstel over de EU-informatievoorziening. Bestaande informatieafspraken tussen regering en parlement worden vrij goed nagekomen. Door ze in een wet vast te leggen, worden de verhoudingen onnodig formeel, vreest de Raad van State. Dat komt de informatiepositie van de Tweede Kamer niet per se ten goede.

Controle op rol regering in Europa

Veel beslissingen komen tot stand in Europa. Als het zo uitkomt, wil het kabinet nog wel eens doen alsof ‘het nu eenmaal zo moet van Europa’, alsof de Nederlandse regering niet zelf bijdraagt aan de totstandkoming van de Europese regels. Om te kunnen controleren welke rol de regering in Europa speelt, heeft het Nederlandse parlement informatie nodig over wat er op Europees niveau gebeurt. Daarover zijn afspraken gemaakt tussen regering en parlement, die zijn opgeschreven in Kamerbrieven. Om de informatiepositie van het parlement te verstevigen, is er een wetsvoorstel over de EU-informatievoorziening opgesteld, de zogeheten ‘Europawet’.

Noodzaak en effectiviteit onvoldoende onderbouwd

Over het onderwerp wordt al lang gediscussieerd. Kamerleden en de Staatscommissie parlementair stelsel beschouwen het ontbreken van een dergelijke wet als een gebrek. Met het wetsvoorstel wil de regering ze tegemoet komen. Hoewel de Raad van State daar begrip voor heeft, staat in het advies van de Afdeling advisering dat de noodzaak en effectiviteit van het wetsvoorstel nog onvoldoende zijn onderbouwd.

Uit onderzoek blijkt namelijk dat de bestaande informatieafspraken meestal goed worden nagekomen. Het kan altijd beter, maar het is de Raad van State onduidelijk hoe het vastleggen van de afspraken in een wet daaraan bijdraagt. Het advies van de Raad van State aan de regering luidt dan ook om de noodzaak en de effectiviteit van het wetsvoorstel beter te motiveren.

Risico op 'juridisering'

Baat het niet, dan schaadt het niet? Daar denkt de Raad van State anders over. De informatieafspraken in een wet gieten kan leiden tot ‘juridisering’ van de verhoudingen tussen de regering en het parlement, waarschuwt de Raad. Er ontstaan al snel juridische discussies over de interpretatie van wettelijke bepalingen.

Informatie-overload

Eigenlijk zou de discussie juist moeten gaan over de daadwerkelijke informatiebehoeften van het parlement. Tweede Kamerleden komen om in de stukken. Om de regering goed te kunnen controleren, is (naast een goede en tijdige informatievoorziening) vooral behoefte aan selectie en duiding van alle beschikbare informatie, stelt de adviesafdeling van de Raad van State. En daar voorziet het wetsvoorstel dan weer niet in. In het wetsvoorstel staat een verplicht minimum beschreven van de informatie die de regering aan het parlement moet verstrekken. Nog meer stukken dus, maar niet meer per se meer inzicht in wat de minister-president en de ministers precies uitvoeren in Europa.