Vertrouwen

Hebben de gemeenten voldoende vertrouwen in het Rijk dat ze steun krijgen voor hun problemen? De verhoudingen tussen het Rijk en de gemeenten zijn vreselijk beschadigd door het kabinet Balkenende-IV. Weet u nog? Dat kabinet zegde eenzijdig de afspraken over het gemeentefonds op, toen die voor de gemeenten gunstig uitvielen. Dat kabinet gaf een eigenzinnige interpretatie aan de afspraak dat de gemeenten maximaal 12.500 bijstandsuitkeringen van de recessie zelf moeten betalen - de gemeenten moeten uiteindelijk 25 duizend uitkeringen zelf betalen. Dat kabinet kortte, tegen alle afspraken in, het budget voor de huishoudelijke verzorging met 200 miljoen euro.

Kortom: met dat kabinet was geen fatsoenlijke afspraak te maken. De gemeenten hebben zich de afgelopen jaren heel braaf opgesteld. Ze hebben alle begrip getoond voor de noodzaak om de rijks financiën te verbeteren. Maar hoeveel begrip heeft het Rijk getoond om de financiele problemen van de gemeenten op te lossen? Tot en met 2008 verdienden de gemeenten ongeveer een half miljard euro per jaar aan bouwgrondexploitaties, sinds 2009 maken ze ongeveer een half miljard euro per jaar verlies.

Het Rijk steekt geen helpende hand uit, zelfs geen vinger. En wat doet het kabinet-Rutte nu, in de laatste bedenktijd van de gemeenten voor 8 juni, om het vertrouwen van de gemeenten terug te winnen? De gemeenten krijgen geflatteerde reclame praatjes voorgeschoteld waarin alle voordelen van het bestuursakkoord voor de gemeenten staan. Daar staan natuurlijk ook nadelen voor de gemeenten tegenover, anders zou het kabinet het bestuurs akkoord niet tekenen. Want de nadelen voor de gemeenten zijn de voordelen voor het kabinet. Maar die nadelen zijn blijkbaar geheim. Dat wekt niet echt vertrouwen.

Sterker nog, in een uiterste poging om de gemeenten over te halen om te tekenen dreigt minister Donner van Binnenlandse Zaken het gemeente fonds te korten als de gemeenten niet instemmen met het bestuursakkoord. Dat zit wel heel dicht tegen afpersing aan. Denkt het kabinet echt daarmee vertrouwen terug te winnen? Een nieuw plan van minister Opstelten van Justitie is om de gemeenten griffierecht te laten betalen voor het indienen van een verweerschrift tegen een klacht van boze burgers.

U leest het goed: gemeenten moeten gaan betalen om zich te mogen verdedigen voor de rechter! Dat wekt weinig vertrouwen in de financiële correctheid voor de komende jaren. Het bestuursakkoord gaat niet over 100, 200 of zelfs 300 miljoen euro voor sociale werk voorziening. Het gaat uiteindelijk vooral over vertrouwen. Het vorige kabinet heeft dat vertrouwen geschonden, het nieuwe kabinet gooit het laatste restje vertrouwen aan diggelen.

Gouden regel uit het zakenleven: alleen zaken doen met partijen die je vertrouwt.