Ruimere ‘boekhoudtruc’ jeugdbudget voor 2023-2025

Een nieuw kabinet besluit over structureel extra budget voor de jeugdzorg vanaf 2023. Gemeenten mogen de komende jaren in hun meerjarenbegroting echter alvast rond de een miljard euro als stelpost opnemen.

Arbitragecommissie

Het gaat om 75 procent van de bedragen die het rijk volgens de arbitragecommissie voor 2023 tot en met 2025 extra aan gemeenten moet toekennen. Dit betekent concreet dat gemeenten in 2023 hun aandeel van de 1.091 miljard als stelpost in hun meerjarenraming kunnen opnemen. Voor 2024 gaat het om 1.024 miljard en in 2025 om 944 miljoen euro. Dit zijn de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), provinciekoepel IPO en rijk overeengekomen.

Stelpost

Deze nieuwe bedragen vervangen de oude afspraak, waarbij gemeenten hun aandeel van de 300 miljoen euro extra jeugdbudget structureel in de boeken mochten opnemen. Lang niet alle gemeenten doen dat overigens. 95 gemeenten hebben die stelpost voor 2023 niet meegenomen in hun meerjarenbegroting, zo bleek in april uit het Toezichtverslag 2021 van de provincies. Ruim zeven op de tien gemeenten hebben in hun meerjarenbegroting voor 2023 en latere jaren wel op voorhand extra rijksgeld voor de jeugdzorg ingeboekt.

Nieuw kabinet

Na de uitspraak van de arbitragecommissie in het slepende conflict over de tekorten op de jeugdzorg tussen gemeenten en rijk, heeft het demissionaire kabinet voor 2022 1,3 miljard extra toegezegd. Het nieuwe kabinet beslist over de jaren daarna. De VNG heeft erop aangedrongen dat gemeenten in hun boekhouding alvast vooruit mogen lopen op dat extra rijksgeld. Het advies van de arbitragecommissie geldt als ‘zwaarwegend’.

Niet onnodig bezuinigen

De VNG benadrukt in haar berichtgeving over de nu gemaakte afspraken dat de stelpost ‘op geen enkele manier iets zegt over de hoeveelheid middelen die gemeenten nodig hebben om taken goed te kunnen uitvoeren’. ‘De VNG blijft er onverkort vanuit gaan dat het kabinet de uitspraak van de Commissie van Wijzen (arbitragecommissie, red) integraal overneemt.’ Gemeenten worden met deze afspraak puur geholpen bij het maken van hun meerjarenbegroting. De provinciaal toezichthouders op hun beurt kunnen met deze afspraak alle gemeenten langs dezelfde meetlat leggen. Ook is deze afspraak gemaakt met de hoop dat gemeenten niet onnodig hoeven te bezuinigen.