Uitermark ontkent Kamer onvolledig te hebben geïnformeerd

Het op papier wegtoveren van de miljardenkorting op het gemeentefonds door het kabinet? Minister Uitermark van Binnenlandse Zaken herkent zich niet in die beschuldiging van gemeentekoepel VNG. ‘Het parlement wordt volledig en op basis van correcte feiten en cijfers geïnformeerd.’

Geld over

Dat antwoordt de NSC-bewindsvrouw op vragen van CDA-Tweede Kamerlid Inge van Dijk. Zij stelde die vragen naar aanleiding van een Kamerbrief van Uitermark, eind september vorig jaar. In haar brief meldde de minister het parlement met name dat gemeenten jaar op jaar geld overhouden, maar ze maakte in het betreffende overzicht van de gemeentefinanciën geen gewag van de miljardenkorting die de gemeenten vanaf 2026 voor de kiezen krijgen. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten reageerde als door een adder gebeten: ‘De korting wordt weggetoverd.’ De Tweede Kamer wordt volgens de koepelorganisatie op die manier ‘ten onrechte’ voorgehouden dat het wel meevalt met de financiële positie van gemeenten.

Terugkijken

Uitermark schrijft nadrukkelijk afstand van te nemen van die beschuldiging. Waarom er dan helemaal niets over de financiële positie van gemeenten en provincies vanaf het zogeheten ravijnjaar door de aanstaande miljardenkorting in haar eerdere Kamerbrief staat, is volgens de minister omdat de Integrale Overzichten Financiën Gemeenten en Provincies ‘primair’ van terugkijkende aard zijn: ‘In deze documenten wordt een objectief en veelomvattend overzicht geboden van de stand van zaken rond de financiën van gemeenten en provincies van met name het voorgaande jaar. De ontwikkelingen die betrekking hebben op de toekomstige financiën van gemeenten worden opgenomen in de reguliere budgettaire stukken, waaronder de begroting van het gemeentefonds, en in brieven aan uw Kamer aangaande ontwikkelingen in de toekomst die gemeenten raken.’

Richting toekomst

Uitermark deelt het oordeel van de VNG dan ook niet dat, vanwege het niet noemen van deze miljardenkorting in de Kamerbrief, de Kamer ten onrechte wordt voorgehouden dat het wel meevalt met de financiële positie van gemeenten. Ze schrijft dat in de Kamerbrief ‘wordt teruggeblikt op de feitelijke ontwikkeling van de financiële positie van gemeenten over de afgelopen jaren, met een toelichting op deze financiële positie. Er wordt door mij geen kwalitatief oordeel gegeven over de vraag of gemeenten richting de toekomst genoeg middelen ter beschikking hebben.’

Wel zegt ze toe te zullen bezien hoe de Integrale Overzichten Financiën Gemeenten en Provincies verder kunnen worden verrijkt, ‘bijvoorbeeld met meer inzicht in de – met onzekerheden omgeven – toekomstige ontwikkeling van de financiële positie van medeoverheden.’

Simpele rekensom

Uitermark zegt de zorgen van de gemeenten over de financiën te begrijpen en erkent dat de balans tussen de ambities, taken, middelen en uitvoeringskracht onder druk staat. Maar tegelijk stelt ze dat het vaststellen van het budget dat gemeenten nodig hebben voor het adequaat uitvoeren van taken geen exacte wetenschap is, die op basis van een simpele rekensom kan worden vastgesteld.