Rozenkrans

In theorie gaat het als volgt. De wethouder van financiën komt in september met een ‘boekje’ met de begroting en de plannen voor het volgende jaar. Dan heeft de gemeenteraad eerst enkele weken om dat boekje te lezen en er vragen over te stellen. In oktober wordt het voorstel besproken in de commissies van de gemeenteraad.

Vóór 15 november stellen alle gemeenten de begroting vast. Die datum staat in de wet. Vervolgens oordeelt de provincie voor 1 januari of de begroting ook sluitend is. In de praktijk gaat het anders. Inderdaad, de wethouder van financiën komt in september met het ‘boekje’ met de begroting en de plannen voor het volgende jaar. Maar dat is vaak al achterhaald als het van de drukker komt. De reden: Prinsjesdag. Op Prinsjesdag blijken gemeenten vaak veel meer of veel minder geld te krijgen dan in dat begrotingsboekje staat. In sommige jaren zijn geplande bezuinigingen in veel gemeenten alsnog overbodig – waarbij gemeenten zelfs al veel discussies hebben gevoerd over die bezuinigingen.

In andere jaren zijn er opeens tekorten. In oktober komen veel wethouders dus met een eerste wijziging op de voorgestelde begroting. De gemeenteraden lezen daarom vaak de begroting niet maar wachten de eerste begrotingswijziging af. Want daarin staan de actuele cijfers. En de aangepaste jaarplannen. De gemeenteraden hebben vervolgens niet zes of zeven weken tijd, maar veel minder. Er zitten vaak maar drie of vier weken tussen de eerste begrotingswijziging en 15 november.

Kan dat beter? Kan dat eenvoudiger? Kan dat efficiënter? Uiteraard! Geef de gemeenten tot 1 januari de tijd om de begroting in te dienen. Dan kunnen de wethouders Prinsjesdag afwachten en in één keer met een actueel voorstel komen. Dat maakt alle 350 gemeenten veel efficiënter.

Okay, het leidt bij 12 provincies tot wat werkaanpassingen. Laten we dat nader bespreken. Maar laten we vooral zorgen dat alle 350 gemeenten voortaan een goede, democratische en efficiënte bespreking van de begroting en de jaarplannen kunnen maken. Daar heb ik deze maand wel een rozenkransje en een goede fles wijn voor over.