Reacties Troonrede: optimistisch met een vleugje realisme

Hoopvol en realistisch, zo noemen de coalitiepartijen de troonrede. Slechts mooie woorden, een misser en een verloren jaar, stellen de oppositiepartijen daar tegenover.

Een vleugje realisme
De regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie zijn tevreden over de troonrede. Volgens VVD-fractieleider Klaas Dijkhoff blijkt eruit dat ‘er reden is tot optimisme’, zij het ‘niet tot jubelen’. ‘Het gaat de goede kant op.’ Ook D66-fractievoorzitter Rob Jetten vond de troontrede ‘optimistisch met een vleugje realisme’. CDA-fractieleider Pieter Heerma noemde de toespraak van de koning ‘een mooie troonrede’. De constatering van de vorst dat Nederland een land is van ‘het brede midden’ sprak hem aan. ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers sprak van een ‘hoopvol en realistisch verhaal’.

Lasten verlichten

Heerma prijst het kabinet omdat dat via extra lastenverlichting de koopkracht van de middeninkomens wil bijspijkeren. Ook de investeringen in met name volkshuisvesting juicht hij toe. Volgens Heerma gaat het economisch heel goed met Nederland, maar is het zaak om ervoor de blijven zorgen dat dat zo blijft. Het kabinet doet dat door te blijven investeren, zei hij. Jetten wees op de bedreigingen voor de Nederlandse economie, zoals de brexit en handelsconflicten. Ook Segers prijst de extra uitgaven en belastingverlagingen. Hij onderstreept dat het kabinet over koopkracht geen harde beloftes kan doen omdat niemand in de toekomst kan kijken. ‘Maar wat je wel kunt doen is de lasten verlichten.’

Geen meerderheid
De oppositiepartijen tonen zich minder enthousiast Een deel van de oppositiepartijen veegt de vloer aan met de plannen van het kabinet. Andere partijen uit de oppositie reageren met nuances. Belangrijk, want het kabinet-Rutte is in de Eerste Kamer afhankelijk van oppositiepartijen. De regering heeft daar sinds eerder dit jaar geen meerderheid meer.

Verschrikkelijk
Geert Wilders van de grootste oppositiepartij PVV noemt de plannen ‘verschrikkelijk’. Volgens hem hebben veel mensen niets van de economische groei gemerkt. Hij had gehoopt dat er geld zou worden teruggegeven aan de mensen: ‘Dan doe je wat.’ Hij wijst op de gevolgen van het klimaatakkoord en de dreigende kortingen op de pensioenen. ‘Dat gaan mensen in hun portemonnee merken.’ GroenLinks-fractievoorzitter Jesse Klaver zegt voor volgend jaar ambitie en daadkracht te missen. Hij roemt de ‘mooie woorden van de koning over 75 jaar vrijheid en dat die vrijheid nooit vanzelfsprekend is.’ Maar komend jaar dreigt een verloren jaar te worden, vreest hij. ‘De crisis in de publieke sector wordt niet aangepakt. Het Urgenda-klimaatdoel voor volgend jaar wordt niet gehaald. De wachtlijsten in de jeugdzorg worden niet opgelost. Dat kan beter.’

Huurverlaging

PvdA-leider Lodewijk Asscher zegt ‘zeker dingen’ te hebben gehoord die hem aanspreken. Hij wijst op het eerder stoppen met de gaswinning in Groningen en het extra geld voor jeugdhulp. ‘Maar mij viel vooral ook op wat de koning niet zei. Terwijl kinderen straks pas vanaf vijf jaar naar school dreigen te gaan, hoorde ik niks over extra geld voor onderwijs. Terwijl steeds meer mensen geen betaalbaar huis kunnen vinden, hoorde ik niks over een huurverlaging.’ De troonrede is een ‘misser’, vindt SP-leider Lilian Marijnissen. Ze wijst erop dat ‘de economie draait als een tierelier’ en ze ‘had gehoopt dat het kabinet veel meer zou investeren’, zodat iedereen meedeelt in de welvaart. Ze is bovendien sceptisch over de kabinetsplannen die haar wél aanstaan. Want vorig jaar zijn veel beloften ‘ook niet waargemaakt’.

Schokgolven
SGP-leider Kees van der Staaij vraagt zich of of we wel crisisbestendig zijn. Volgens hem moeten we er rekening mee houden dat er weer magere jaren komen: ‘Het begrotingsoverschot slinkt en in 2021 dreigt er zelfs een tekort. Daarmee kun je geen tegenvallers en andere economische schokgolven opvangen.’ Een teleurgestelde 50PLUS-voorman Henk Krol noemt ouderen ook 'dit jaar weer het kind van de rekening. Over de dreigende pensioenkortingen geen woord'. Het kabinet doet volgens hem ten onrechte alsof het niets aan de pensioenspelregels kan doen.

Heel anders

Thierry Baudet van Forum voor Democratie laat weten dat de plannen van het kabinet in de troonrede ‘heel anders zijn dan wat ik zou willen.’ Ook Tunahan Kuzu van DENK plaatst kritische kanttekeningen. Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren stelt dat de welvaart in Nederland ten koste gaat van andere landen. Daar heeft ze niets over gehoord, zegt ze. (ANP/Red.)