Regeerakkoordquiz

Om uw kennis van het regeerakkoord te toetsen, heb ik vier vragen over de verhouding tussen rijk en gemeenten daarin.

Vraag 1. Volgens de economische theorie is de onroerende zaakbelasting één van de beste belastingen die er is, en de inkomstenbelasting één van de slechtste. De reden is dat de ozb mensen alle inkomsten van extra werk laat houden en dus werken maximaal stimuleert. De quizvraag: welke van deze belastingen wordt in het regeerakkoord verhoogd? 

Vraag 2. Gemeenten en provincies kunnen nu alle btw declareren bij het rijk. Dat stimuleert hun investeringen, omdat ze daarover geen btw hoeven te betalen. De quizvraag: houdt het regeerakkoord dat systeem in stand?

Vraag 3. Het CPB constateert dat het voor de economie beter is dat het rijk twee miljard euro extra bezuinigt om aan de gemeenten te gunnen. Quizvraag: komt dat dan in het regeerakkoord?

Vraag 4. Wie moet er bij de onderhandelingen over het regeerakkoord opkomen voor de belangen van de gemeenten en de provincies?

Geen moeilijke vragen, toch. Het antwoord op vraag 1 is dat de inkomsten- belasting wordt verhoogd, niet alleen tot het hoogste percentage van heel Europa, maar ook met de bijzonderheid dat topinkomens over hun laatst verdiende euro minder hoeven te betalen dan middeninkomens. Het antwoord op vraag 2: het declaratiesysteem wordt afgeschaft. Het antwoord op vraag 3 is: nee. Het antwoord op vraag 4 is dat bij de onderhandelingen over het regeerakkoord alle ministers moeten opkomen voor de belangen van de gemeenten.

Antwoord 4 zullen weinigen goed hebben. U had de VNG ingevuld, toch? De afgelopen decennia is er steeds meer een vijandbeeld ontstaan, gemeenten tegen het rijk in plaats van gemeenten met het rijk.

Dat vijandbeeld verklaart de antwoorden op de drie andere vragen. De ozb wordt niet verhoogd omdat het een gemeentelijke belasting is; dat de gemeenten heffen is de afgelopen decennia belangrijker geworden dan het effect op de economie. Bij de beslissingen over de btw en over de twee miljard euro extra bezuiniging hebben de belangen van de gemeenten niet meegespeeld. Op strooptocht naar geld heeft het rijk het btw-potje van de gemeenten gevonden. Ik troost me met de gedachte dat het rijk vergeten is drie miljard euro extra uitgaven in te boeken, nodig om het btw-declaratiesysteem te veranderen. Ai, weer dat vijandbeeld…

Pim Fortuyn verweet ooit premier Kok een vijandbeeld te creëren, en sprak tegen hem de historische woorden ‘U bent ook míjn ministerpresident.’ Precies die gedachte ontbreekt bij de ministeries, ontbreekt bij het regeerakkoord, en ontbreekt al jaren in de bestuurlijke en financiele verhoudingen tussen rijk en gemeenten.