Gemeente Helmond kampioen binnenhalen subsidies

De gemeenten Helmond, Heiloo en Zevenaar ontvingen in de periode 2017-2022 gemiddeld de meeste subsidie per inwoner. Kerkrade en Veldhoven maken de top 5 compleet.

Europese Unie

Dat blijkt uit een gezamenlijke analyse van subsidiebureau Ignite Group en onderzoeksbureau Ipsos I&O op basis van openbare subsidiebronnen. In de periode 2017-2022 is in totaal voor 2,9 miljard euro aan subsidies verstrekt aan Nederlandse gemeenten, exclusief bijdragen uit het gemeentefonds en specifieke uitkeringen (SPUK’s). Dit komt neer op gemiddeld 483 miljoen euro per jaar. Gemeenten ontvangen voornamelijk subsidies van de provincies, gevolgd door de Europese Unie en de rijksoverheid.

Provinciaal aandeel

Het gaat hierbij om subsidies voor gemeenten. Subsidies aan bedrijven en instellingen binnen de gemeente, vallen er dus buiten. Van de subsidies die gemeenten ontvingen, is ruim driekwart (79 procent) afkomstig van de provincies. In totaal komt dat neer op een bedrag van ruim 2,2 miljard euro. Een zesde deel (474 miljoen) is verstrekt door de Europese Unie. De resterende 145 miljoen – vijf procent van het subsidietotaal – is afkomstig van het rijk.

Regio

Over de gehele periode 2017-2022 ontving de gemeente Helmond ruim 70 miljoen euro subsidie, gemiddeld 745 euro per inwoner. Omgerekend naar jaarbedragen gaat het gemiddeld om 124 euro per inwoner per jaar. Dat is ruim boven het landelijk gemiddelde van 27 euro per inwoner per jaar. Verreweg het grootste deel (ruim 55 miljoen) kreeg Helmond in het kader van het Bereikbaarheidsakkoord Zuidoost Brabant, waaraan ook andere gemeenten in de regio deelnemen.

Lokale bereikbaarheid

Na Helmond staan Heiloo en Zevenaar op de tweede en derde plek met respectievelijk 701 en 679 euro aan ontvangen subsidies per inwoner in de genoemde periode. Ook voor die gemeenten geldt dat zij grote subsidies hebben ontvangen om de lokale bereikbaarheid en infrastructuur te verbeteren. Zo ontving Heiloo in 2017 een subsidie van 12,7 miljoen euro van de provincie Noord-Holland in het kader van de aansluiting A9 Heiloo. Zevenaar kreeg in 2018 een begrotingssubsidie van 18,1 miljoen euro van de provincie Gelderland voor de reconstructie van de Arnhemseweg en de weg Hengelder-Zevenaar.

Context

Het onderzoek laat zien dat er duidelijke verschillen zijn tussen gemeenten in de subsidiebedragen die ze per inwoner ontvangen. Die cijfers zeggen volgens Jan Baake, senior consultant bij Ignite Group, niet alles. ‘Sommige gemeenten treden bijvoorbeeld als penvoerder op namens andere gemeenten, waardoor het lijkt alsof de volledige subsidie bij één gemeente terechtkomt, wat niet zo is. Het is daarom belangrijk om de cijfers in de juiste context te plaatsen.’

Schommelingen

Wat opvalt in de onderzochte periode is dat het jaarlijkse subsidiebedrag dat aan gemeenten wordt verstrekt aan schommelingen onderhevig is. Zo daalde het bedrag daalde van 480 miljoen in 2017 naar 322 miljoen in 2019, om daarna geleidelijk toe te nemen tot 682 miljoen in 2021. In 2022 is het subsidiebedrag teruggezakt tot 516 miljoen. ‘Hoewel dit bedrag met zeven procent is gestegen ten opzichte van 2017, vertelt dit niet het hele verhaal. Als de ontwikkeling wordt gecorrigeerd voor inflatie en landelijke bevolkingsgroei zijn de subsidies in de periode 2017-2022 met 13 procent gedaald’, aldus Laurens Klein Kranenburg, onderzoeker bij Ipsos I&O.