Nederland zet coronasteun aan Aruba stop

Aruba krijgt voorlopig geen coronasteun meer van Nederland. Dat besluit heeft demissionair staatssecretaris Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties genomen na onenigheid over het in ruil voor die financiële steun doorvoeren van hervormingen.

Knops en Aruba zijn al sinds 2020 in onderhandeling over de oprichting van een speciale autoriteit – het Caribisch orgaan voor hervorming en ontwikkeling (COHO). Dat orgaan moet ervoor zorgen dat de eilanden – ook Curaçao en St. Maarten – hervormingen kunnen uitvoeren en in ruil daarvoor financiële steun krijgen.

Grote zorgen
De staatssecretaris ging ervan uit dat de eilanden deze maand definitief akkoord zouden gaan met het voorstel. In de zomer was er immers al overeenstemming over bereikt. Maar tot dusver ontbreken de benodigde handtekeningen. ‘Nu onduidelijk is waarom deze bevestiging van het akkoord uitblijft en waar de landen nu precies staan, is voor Nederland onvoldoende duidelijk waar wij aan toe zijn’, aldus Knops in een brief aan de Tweede Kamer. ‘Dat is lastig te begrijpen gelet op eerdere afspraken en dat baart mij grote zorgen.’

Wil en bereidheid
Het uitblijven van politieke instemming roept bij de Nederlandse regering de vraag op welke positie Aruba, Curaçao en St. Maarten nu innemen. Knops erkent dat de landen over het algemeen voortvarend werken aan de uitvoering van het landspakket, ‘maar 2022 zal in het teken staan van moeilijke besluiten en uitvoering. Het feit dat de landen de volgende stap in het wetgevingsproces niet zetten, roept de vraag op in hoeverre er de oprechte wil en bereidheid is om serieus aan de slag te gaan met de consensusrijkswet en de noodzakelijke hervormingen.’

Zolang de officiële handtekeningen niet zijn gezet, schort de staatssecretaris de verlening van nieuwe coronasteunpakketten op. Het aanhouden van de besluitvorming geeft volgens hem alle partijen ruimte zich te bezinnen op de vraag of en hoe verder te gaan met de voorgenomen samenwerking voor zes jaar.

Externe schokken
Aan de autonome landen Aruba, Curaçao en Sint Maarten is na het uitbreken van corona in juli 2020 door Nederland een aanbod gedaan voor steun en langjarige samenwerking. Eind 2020 is een akkoord bereikt omtrent de pakketten, waarin hervormingen zijn overeengekomen met als doel de financiële, economische, institutionele en maatschappelijke weerbaarheid van de landen te versterken. De bedoeling daarachter is dat zij dan in de toekomst beter in staat zullen zijn externe schokken zelfstandig op te vangen. Als voorwaarde voor het ontvangen van de noodzakelijke liquiditeitssteun dienen de eilanden hervormingen door te voeren.