Institutionele diefstal

Inmiddels liggen er meer dan vijf verschillende varianten op tafel. Minister Donner, SER-voorzitter Rinnooy Kan, de werkgeversorganisaties, de bonden en ook diverse politieke partijen hebben hun eigen ei gelegd. En allemaal een ander ei.

Linksom of rechtsom zal er iets met de AOW-leeftijd gaan gebeuren, want de AOW wordt door de vergrijzing als collectieve oudedagsvoor­ziening te duur.

Achter de verhoging van de AOW-leeftijd zit nog een verborgen agenda. Werkgevers, pensioenfondsen en een deel van het kabinet willen, geruisloos, de uitbetaling van het aanvullend pensioen koppelen aan een ­hogere AOW-leeftijd.

Deze stiekeme operatie is gewoon geïnstitutionaliseerde diefstal. Het is géén overheidsgeld. Aanvullend pensioen, of je dat nu via het ABP of een ander pensioenfonds opbouwt, is uitgesteld loon. Het is van de werknemers - en uit te betalen als ze de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt. Tot nu toe zijn de afspraken tussen werknemers, werkgevers en pensioenfondsen dat er uiterlijk vanaf het 65ste levensjaar aanvullend pensioen wordt uitgekeerd.

Maar ja, de beheerders van de pensioenfondsen hebben zitten slapen bij het beleggen van de centen van de werknemers en hebben met de kredietcrisis miljarden zien verdampen. De verplichte minimale dekkingsgraad van 105 procent wordt door de meeste pensioenfondsen niet gehaald. De pensioenfondsen juichen daarom een koppeling van de pensioenuitkering aan een hogere AOW-leeftijd toe, dat scheelt hen miljarden aan uit te keren pensioenjaren. Zo hoeven deze slaapkoppen zich minder zorgen te maken over hoe ze het miljardengat moeten dichten.

De werkgevers vinden het ook een prachtig idee, want dan kan de werkgeversbijdrage op jaarbasis omlaag. Ook het kabinet is spekkoper want er wordt jaarlijks minder pensioenpremie afgetrokken van het belastbaar inkomen, dus komt er meer belastinggeld in de schatkist.

Natuurlijk zijn de werkgevers bang dat de bonden bij een AOW van 67 jaar het AOW-gat van twee jaar, vanaf het 65ste jaar, willen dichten via een extra aanvullend pensioen. Dat kan niet als het aanvullend pensioen automatisch met 67 jaar ingaat. De vakbonden zien hier een prachtkans om zich populair te maken bij hun achterban.

En zo spint iedereen garen bij de AOW-discussie, behalve de werknemers, zij worden dubbel gepakt. Als het fout afloopt gaan de werknemers later de AOW in en wordt hen twee jaar aanvullend pensioen op slinkse wijze afhandig gemaakt.

De werknemer moet dan tot 67 doorwerken. Prima. Maar is dat werk er? Enkele cijfers: in 2008 was het aantal werkenden tussen de 55 en 65 jaar minder dan de helft. Op 65-jarige leeftijd werkt nog maar 13 procent.  Geen aanlokkelijk vooruitzicht: geen werk, geen AOW en weg pensioen op je 65ste en 66ste.

Erik van Zwam