Automatische incasso

Een automatische incasso kan best handig zijn. Zonder dat je iets hoeft te doen, betaal je wat je moet betalen. Maar een automatische incasso kan ook vervelend zijn. Vervelend is een automatische incasso die je niet meer stop kunt zetten. Nog vervelender is een automatische incasso als je niet de spullen krijgt waarvoor je betaalt. En het allervervelendst is als daar juridisch niets tegen te doen is. Precies dat overkomt de provincies. Sterker nog, ze hebben met alle drie de problemen te maken.

Sinds 2008 moeten de provincies honderdduizend euro per jaar betalen voor het onderhoud van de verdeelmaatstaven van het provinciefonds. Dat geld is bedoeld voor onderzoek naar nieuwe maatstaven, zoals voor extra kosten van het Centraal Bureau voor de Statistiek, of voor onderzoeksbureaus. Met een automatische incasso haalt het rijk dat geld uit het provinciefonds, elk jaar weer honderdduizend euro. Dat kunnen de provincies niet stopzetten; het rijk beslist over die automatische incasso. Maar hoeveel besteedde het rijk in 2008 aan die onderzoeken? Nul euro. En hoeveel van die honderdduizend euro kregen de provincies terug? Nul euro.

Terugboeken? Ho maar! Het rijk houdt het te veel betaalde bedrag lekker zelf. In 2009 hetzelfde. Uitgaven had het rijk niet, de enige activiteit van het rijk bij het onderhoud van de verdeelmaatstaven van het provinciefonds was het innen van de verplichte bijdrage van de provincies van honderdduizend euro. En in 2010? Toen gaf het rijk 553 duizend euro uit voor dat onderzoek. Dat jaar werd namelijk een groot onderzoek gehouden naar de herverdeling van het provincie¬fonds, tegelijk met de korting van driehonderd miljoen euro per jaar op het provinciefonds.

En u raadt al wat er toen gebeurde: het rijk stuurde een extra rekening naar de provincies voor 453 duizend euro. Als er geld overblijft van die honderd-duizend euro dan houdt het rijk dat zelf, en als er een tekort is dan moeten de provincies bijbetalen. In 2011 gaf het rijk negenennegentigduizend euro uit aan het onderhoud. De laatste duizend euro hield het rijk zelf. En in 2012 weer geen uitgaven, maar wel de automatische incasso van een ton. De afgelopen vijf jaar hebben de provincies dus in totaal 953 duizend euro betaald, waarvan 652 duizend euro is besteed aan onderzoek en het rijk 301 duizend euro in eigen zak heeft gestoken. De provincies voelen zich hartstikke bestolen, maar het vervelende is dat er juridisch niets tegen te doen is.

O, nog een kleine opmerking voordat alle gemeenten zich nu een breuk lachen om die provincies: denkt u echt dat het bij het gemeentefonds anders gaat?