‘Huhh … regiofondsen? Nooit van gehoord’

80 procent van de Nederlanders is zich er niet van bewust dat de Europese Unie met allerlei fondsen steden en regio’s steunt. Dat blijkt uit de deze week gepresenteerde Eurobarometer.

Of het nu gaat om EFRO-subsidies, waaruit Nederland de afgelopen jaren een half miljard euro haalde, of het Europees Sociaal Fonds (ESF) voor kwetsbaren op de arbeidsmark – sinds 2014 goed voor 507 miljoen euro: acht op de tien Nederlanders hebben er geen enkele notie van. Daarmee is Nederland voor Denemarken en het Verenigd Koninkrijk de hekkensluiter binnen de Europese Unie.

Positief effect
Opmerkelijk is dat 81 procent van de Europeanen gelooft dat EU-projecten een positief effect hebben op hun leven. Maar slechts 40 procent is zich bewust van die projecten en in Nederland ligt dat dus nog veel lager: 19 procent is zich er van bewust. Tegelijk denkt in Nederland 81 procent van de bevolking dat Europees geld een positief effect heeft.

Het best zijn de Polen op de hoogte, daar kent 82 procent de Europese regiofondsen wel. Zij worden gevolgd door de Slowaken (77 procent) en de Tsjechen (75 procent).

Gevraagd waar Brussels geld naar toe zou moeten, zien Nederlanders blijkens hetzelfde onderzoek Europese fondsen het liefst gericht op regio’s met veel werkloosheid, achtergestelde stedelijke gebieden en afgelegen plattelandsgemeenten. Negen op tien Nederlanders vindt dat onderwijs, zorg en sociale infrastructuur er van moeten profiteren, 87 procent wijst op het milieu en 79 procent op hernieuwbare energie.

Eeuwige worsteling
Gedeputeerde Michiel Rijsberman (Flevoland, D66) vindt dat mensen wel zouden moeten weten waar het belastinggeld aan wordt uitgegeven, zei hij in reactie op de Eurobarometer. ‘We vertellen het ze wel. En je ziet overal in het landschap van die leuke blauwe EU-vlaggetjes. Tegelijk weet 80 procent van de mensen waarschijnlijk ook niet wat de provincie allemaal doet. Dat is een soort eeuwige worsteling.’ De Europese Commissie vindt eveneens dat er meer zendingswerk moet worden verricht aangaande de Europese investeringen. Dat zou bijdragen aan de kwaliteit van de democratie.

Energietransitie
Tom Berendsen (CDA), lid van de REGI-Commissie van het Europees Parlement vindt de lage bekendheid van de Europese fondsen niet zo’n groot probleem. ‘Het belangrijkste is dat deze fondsen effectief worden ingezet en resultaat behalen. De komende jaren moeten we ervoor zorgen dat er nog gerichter wordt ingezet op de grote uitdagingen van nu, zoals het tegengaan van de opwarming van de aarde, verantwoorde digitalisering en een sterke Europese economie die toekomstbestendig is. Met hulp van Europees geld kunnen steden en regio's bijvoorbeeld als proeftuin dienen voor slimme oplossingen op het gebied van schone mobiliteit, digitale toepassingen en de energietransitie. Als projecten worden gefinancierd die dicht bij mensen zelf staan en concrete resultaten behalen, gaat het vanzelf meer leven.’