Paspoortcontrole

U denkt nog dat u voor uw paspoort bij de gemeente nooit meer betaalt dan de kosten? Dan kent u onze overheid niet.

Voor een paspoort mag de gemeente ma­ximaal 67 euro en 11 cent vragen. Daarvan moet de gemeente aan het rijk exact 37 euro en 11 cent afdragen; de gemeente mag zelf maximaal 30 euro houden – minder mag ook. Voor die 30 euro moet de gemeente de paspoortaanvraag aannemen, contro­leren en het paspoort een week later aan u overhandigen.

U bent gauw een kwartier bezig bij de aanvraag – en dus de gemeente ook. De balieruimte moet betaald worden, een plek om te wachten, de website deels – het is moeilijk om voor 30 euro goede service te leveren. Slechts 4 procent van de gemeenten vraagt enkele euro’s minder dan de maximale 30 euro; 96 procent van de gemeenten vraagt de maximale 30 euro.

Toch verdient onze overheid geld op de paspoorten. Veel geld zelfs: dertig miljoen euro, in vijf jaar. Dat blijkt uit het onderzoek ‘Doorlichting BPR’ van het ministerie van Financiën. Niet de gemeente maar het rijk heeft die winst gemaakt. In 2009 drie miljoen euro, in 2010 vijf miljoen euro, in 2011 elf miljoen euro, in 2012 acht miljoen euro en in 2013 drie miljoen euro.

Bedremmeld geeft minister Plasterk van Binnenlandse Zaken toe dat de winst in 2011 en 2012 een beetje te hoog is uitgevallen – hij wilde blijkbaar de burgers wel uitknijpen, maar wat minder dan hij deed. Bovendien merken de onderzoekers van het ministerie van Financiën op dat het rijk niet doelmatig werkt bij de paspoorten: ‘Binnenlandse Zaken heeft geen verstand van efficiëntie bij het paspoortproces.’ Wat deed Plasterk wel? Hij probeerde het onderzoek geheim te houden. Dat is een half jaar gelukt.

Als een inwoner denkt dat zijn gemeente ietsje winst maakt op de uitgifte van paspoorten, dan kan hij naar de rechter stappen en terugvragen wat hij te veel heeft betaald – want de gemeente mag hiervoor geen winst maken. Als een inwoner zeker weet dat het rijk veel te veel vraagt voor de paspoorten, omdat het ministerie van Financiën dat schrijft, dan heeft hij pech gehad.

Zo, nu kent u onze overheid weer een beetje beter dan vijf minuten geleden.