Verwaarloosbaar effect coronaherstelplan op economie

De 4,7 miljard euro aan coronaherstelmiddelen die Nederland van Brussel hoopt te krijgen, hebben slechts een zeer beperkt effect op de economie en de werkgelegenheid. Volgens een berekening van het Centraal Planbureau (CPB) gaat het om maximaal 0,8 miljard op jaarbasis. Het CPB heeft een doorrekening gemaakt naar het korte en middellange termijneffect van de 49 maatregelen die Nederland in het Herstel- en Veerkrachtplan heeft opgenomen. Het kabinet heeft het plan vrijdag 8 juli ingediend in Brussel.

Italië

De conclusie van de CPB-onderzoekers is dat de maatregelen ‘een zeer beperkt’ effect hebben op macro-economische uitkomsten op de korte en middellange termijn: minder dan 0,1 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Dat komt onder meer omdat de meeste beleidsmaatregelen tijdelijk zijn en een kleine budgettaire omvang kennen, zeker ten opzichte van de totale economie. Ter vergelijking: Italië krijgt bijna 200 miljard euro uit de 728 miljard grote pot, Spanje 140 miljard.

Arbeidsmarkt

Het Nederlandse totaalpakket – het plan bestaat uit 49 maatregelen waarvan 28 investeringen en 21 hervormingen – heeft volgens de CPB-analyse een verwaarloosbaar effect op lonen, prijzen en werkgelegenheid. De effecten op de bestedingen en productie zijn dermate klein dat de effecten op lonen en de arbeidsmarkt niet zichtbaar zijn.

Consumptie huishoudens

Deels moet de verklaring van het beperkte effect volgens de CPB-onderzoekers ook worden gezocht in het feit dat verschillende maatregelen qua effect tegen elkaar in werken: tegenover intensiveringen die bijvoorbeeld de overheidsbestedingen of de woninginvesteringen verhogen, staan lastenverzwaringen die de economische activiteit afremmen. In die zin hebben de maatregelen in het coronaherstelplan per saldo ook geen zichtbaar effect op de consumptie van huishoudens.

Stikstofuitstoot

Het Nederlandse Herstel- en Veerkrachtplan is onderverdeeld in een zestal pijlers. Een ervan betreft de groene transitie en het verlagen van de stikstofuitstoot, waarbij het met name gaat om belastinghervormingen op het gebied van mobiliteit en energie, stimulering van duurzame energie en verduurzamingsmaatregelen en investeringen in de kwaliteit van het natuurareaal. Een andere pijler is de digitale transformatie, waarbij het vooral gaat om investeringen in innovatie, digitale infrastructuur en digitale middelen bij de overheid of subsidies die het bedrijfsleven of onderwijsinstellingen moeten aanzetten hierin te investeren.