Advertentie
financiën / Nieuws

CDA: 12 miljard besparen op overheid

Door de overheid kleiner te maken en effectiever te laten werken kan 12 miljard euro bezuinigd worden. Dat stelt het Wetenschappelijk Instituut van het CDA in een dinsdag verschenen rapport over de overheidsfinanciën op de lange termijn.

16 december 2009
Boven haar stand
De besparing bij de overheid kan 2 procent van het bruto binnenlands product (ongeveer 12 miljard euro) opleveren. 'Een te grote overheid heeft grote gevolgen voor onze economische dynamiek. Het is onontkoombaar dat ingrijpend wordt bijgestuurd. De overheid leeft fors boven haar stand, en daarmee een deel van de samenleving', aldus het Wetenschappelijk Instituut (WI).

'Makkelijke bezuinigingen'
Minister Wouter Bos van Financiën zei in een reactie dat alle goede ideeën welkom zijn. 'Maar dit is er wel één in de categorie makkelijke bezuinigingen. Op papier is het heel gemakkelijk om ambtenaren weg te strepen maar in de praktijk heb je ze meer nodig dan je op een studeerkamer denkt.'

Arbeidsparticipatie verhogen
In totaal heeft het WI van het CDA gezocht naar 36 miljard euro die nodig is om de overheidsfinanciën na de diepe economische crisis op termijn weer op orde te brengen. Door de economie productiever te maken kan 6 miljard gewonnen worden. Door de arbeidsparticipatie van mensen te verhogen, kan nog eens 6 miljard worden gewonnen.

Twintig werkgroepen
Datzelfde bedrag vindt het Wetenschappelijk Instituut door de gezondheidszorg structureel efficiënter en beter te laten werken. Ook is er volgens het WI nog 6 miljard te vinden door loonmatiging in de collectieve sector. Het WI van het CDA loopt met het rapport vooruit op de onderzoeken van twintig ambtelijke werkgroepen die op elk van de twintig beleidsterreinen zoeken naar mogelijkheden om 20 procent besparen. In totaal moet dat een bedrag van 35 miljard euro opleveren.

Reacties: 8

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Jan Bellemakers / beleidsmedewerker / coordinator
Begrijp ik nou goed dat het CDA de genoemde ontwikkelingen (efficiente zorg, hogere arbeidsparticipatie) wil realiseren met minder mensen die minder betaald krijgen? Ik ben erg benieuwd naar de uitwerking hiervan.
Rob
Nou, dan hebben ze al een deel van het overheidstekort opgelost en omdat dit dan jaarlijks terugkomt, kan ook de pensioensgerechtigde leeftijd gewoon op 65 jaar bijven staan :-)
anton / adviseur
Het bezuinigen op ambtenaren is een populair standpunt. Ook de VVD kwam laatst nog met een voorstel op dit punt. Een ‘veilig’ middel, zeker als je wil scoren bij ‘het volk’. Het idee dat er teveel ambtenaren zijn is echter van alle tijden. Rond 1880 werd dit ook al geroepen, terwijl het aantal ambtenaren toen relatief gering was. Ook nu valt het aantal ambtenaren in Nederland mee in vergelijking met andere landen. Zelf hoor ik vaak van buitenlanders dat alles zo goed voor elkaar is in Nederland. Dat komt wel mede door …….. juist ja, ambtenaren. Er is niets tegen efficiencyverhoging, maar van achter de schrijftafel mensen wegstrepen is wel erg simpel gedacht.
Kleiner en effectiever klinkt mooi maar gaat altijd ten koste van iets. Dat merk je nu al aan de politie die geen blikschade meer komt opnemen en je voor gevonden voorwerpen naar de gemeente stuurt. In mijn woonplaats is het politiebureau in het weekend zelfs gesloten. Bovendien moeten mensen die wegbezuinigd worden wel ergens anders aan de slag kunnen anders is het uiteindelijke resultaat negatief.
Frans Kuipers / oud statenlid (1992-2007)
Het komt allemaal wat makkelijk over. Grote getallen noemen trekt de aandacht, maar of de werkelijkheid daarachter zo makkelijk is op te lossen is nog maar de vraag.
Allereerst wil ik weten over welke ambtenaren het gaat? Rijks-, provincie en gemeenteambtenaren? En vallen daaronder ook alle aanverwante takken zoals politie, brandweer, regionale diensten zoals plattelandskantoorpersoneel? Want iemand uitkleden is niet zo moeilijk, maar om dan toch warm te kunnen blijven, als het kouder wordt, is heel iets anders. Kortom: te gemakkelijk geredeneerd allemaa. De duivel zit vaak in een details verscholen!
Hans Visser / Organisatievitalisator
Ambtenaren zien zelf als geen ander wáár de mogelijkheden zitten. Zij ervaren dagelijks de vaak moeilijk gang van zaken die gegaan moet worden in een organisatiecultuur die de grootste remmende factor vormt voor al hun goede bedoelingen. Maar je duidelijk en met kracht daarover uitspreken is een onderneming die nog slechts enkelen aangaan omdat daar moed voor nodig is. De moed je nek uit te durven steken en de moed die mensen die dat doen te gaan versterken in plaats van hen alleen te laten staan. Als die cultuur de aandacht gaat krijgen die het verdient kan er met dezelfde mensen en minder druk een onbenut vermogen vrij komen die per 10% alleen al voor de Rijksdienst per jaar ca. 10 miljard euro meer opbrengst kan opleveren.
drs H.C.A. Slobbe / human resource accountant
Ik sluit me bij Hans Visser van United Sense aan. Door Mentaal Verzuim worden op ministeries, provincies en gemeenten kosten gemaakt waar geen maatschappelijke output tegenover staat. Dat betekent twee dingen: of die kosten moeten worden vermeden, of de output van de overheid kan omhoog. Vooral de kosten die verborgen blijven onder de overhead, bij enkele diensten meer dan 40%, leiden tot zinloze verspilling van algemene middelen. Kaasschaven heeft hierbij geen zin. Gericht snijden in ongewenste overhead is noodzakelijk.
In sommige organisaties is op die manier een derde van de overhead verdwenen en de output van de organisatie verhoogd. Percentages van 10-15% zijn daarbij regelmatig de ondergrens.
R. Windt / onbetaalde "gezond verstand bevorderaar"
Goh, Fortuyns thema eveneens. Al 20 jaar terug. Daarbij wel afrekenen op resultaat met oog houden op menselijke maat!

Er zijn te weinig onafhankelijke ogen die dit nu melden en ook kunnen of willen corrigeren. Is niet gezellig binnen die beleidsbovenlagen, zowel intern als extern. De fin. crisis en tal van vernietigende rapporten (metrolijn Amsterdam als laatste) zijn symptomen hiervan. Het lijkt ook nog besmettelijk. Elke nieuwe partij die met overheid te maken krijgt doet kennelijk mee aan die blokkerende gedragscode.
Het is niet meer of minder dan gebrek aan witteboorden burgerschap. Het vangnet van de belastingpot hebben overheidsorganisaties altijd dichtbij.
Een gewoon bedrijf gaat failliet.
.
Michiel Jonker / ambtenaar bij een decentrale overheid
Ben het eens met Frans Kuipers en Hans Visser. De duivel zit in de "details", en inderdaad, ambtenaren weten zelf vaak heel goed waar efficiency-winst behaald zou kunnen worden. Maar ambtenaren kiezen er meestal ook voor niet in eigen vlees te snijden. De groei en inefficiëntie van ambtelijke apparaten komt deels voort uit de (soms indirecte) concurrentie tussen ambtenaren onderling: wie krijgt grote budgetten onder zich, wie controleert wie, wie scoort bij de bestuurder?

Voor een ander deel komt het voort uit de scoringsdrang van bestuurders. Zij willen eveneens graag grote budgetten onder zich hebben, mede vanwege de pikorde tussen bestuurders onderling. Ook vragen zij hun ambtenaren om constructies waarmee ze ondanks allerlei regels toch kunnen scoren. Er is dus een wedloop gaande tussen steeds meer regels om willekeur uit te bannen en steeds complexere manieren om toch geen last te hebben van die regels. Dat kost veel tijd, en dus veel personeel en veel geld. En men raakt het overzicht kwijt in de warboel van regels, afspraken en manieren om daar weer onderuit te komen.

Het herstellen van eenvoud en transparantie kan véél tijd, geld en levensgeluk opleveren, maar schaadt een aantal korte-termijn-belangen van zittende bestuurders en ambtenaren. Er zijn wel mensen die zich daarvoor zouden willen inzetten, ook onder ambtenaren, maar die hebben meestal niet de overhand. Dus wordt er, als het politiek opportuun is, van boven naar de kaasschaaf gegrepen, hoewel dat eigenlijk een brevet van onvermogen is. Bovendien wordt er dan vaak op nuttige functies bezuinigd: de echte dienstverleners onderaan de hiërarchie (zoals bijvoorbeeld in de thuiszorg en het onderwijs is gebeurd).

Eenvoud en transparantie valt alleen te realiseren als mensen oprecht bereid zijn dit samen te doen. In overheidsorganisaties gebeurt dit meestal pas als de nood hoog is en degenen die beseffen dat het anders heel erg fout gaat, een kritische massa hebben bereikt. Soms wordt deze kritische massa te laat bereikt en dan gaat het inderdaad heel erg fout. Voorbeelden te over.

Totdat die kritische massa bereikt is, probeer ik zelf als ambtenaar te praktizeren wat "RWindt - machteloze burger" in zijn reactie bepleit: witteboorden-burgerschap.
Advertentie