Gemeenten moeten meloen van 400 miljoen nadeel slikken

Voor gemeenten is het helaas, pindakaas. De minister van Binnenlandse Zaken weigert resoluut het mislopen van 400 miljoen euro inflatiecorrectie via het gemeentefonds te compenseren.

1,1 procent verschil

Dit jaar lopen gemeenten – en provincies – heel veel geld mis door een te voorzichtige raming van de inflatie door het Centraal Planbureau, CPB. In die raming, daterend van het voorjaar, gingen de Haagse rekenmeesters uit van een inflatiecijfer (loon- en prijsontwikkeling) van 4,0 procent, terwijl het volgens de augustusraming 5,1 procent is. Het rijk compenseert de gemeenten en provincies via het gemeente- en provinciefonds volgens afspraak op basis van de voorjaarsprognose van het CPB. Door dat verschil van 1,1 procent lopen gemeenten en provincies dit jaar respectievelijk 400 en 35 miljoen euro mis. Dat kwam aan het licht door onderzoek van Binnenlands Bestuur-columnist Jan Verhagen.

Geen wijziging

De Tweede Kamerleden André Flach (SGP) en Michel van Nispen (SP) vroegen de minister van Binnenlandse Zaken op basis van dat onderzoek de gemeenten dit jaar volledig te compenseren door uit te gaan van de augustusraming. Minister Uitermark antwoordt echter geen reden te zien om de systematiek te wijzigen. ‘Deze werkwijze wordt rijksbreed toegepast, dus ook voor de ministeries. Gemeenten en provincies worden hierbij niet anders behandeld. Dit is onafhankelijk van de wijze van normering en deed zich ook voor in de oude systematiek waarbij de ontwikkeling van de rijksbegroting werd gevolgd’, aldus de NSC-minister.

Schommelingen

Verhagen toonde aan dat het CPB de afgelopen zeven jaar steevast lager zat met de inflatieprognoses over het lopende jaar dan de daadwerkelijke prijs-bbp over het desbetreffende jaar – gemiddeld zo’n 1 procent. Uitermark bestrijdt dat niet, maar benadrukt dat schommelingen in de ramingen zich kunnen voordoen. ‘De afgelopen jaren was de inflatie volatiel en lastig te ramen, onder andere door de inval van Oekraïne en energiecrisis’, schrijft ze. Dat het CPB zeven jaar op rij de inflatie te laag inschatte, betekent volgens de minister ‘niet per definitie dat dit in 2024 en latere jaren ook het geval zal zijn.’