Komt er een AI-fabriek naar Groningen toe?

De Investerings- en Ontwikkelingsmaatschappij voor Noord-Nederland (NOM) gaat onderzoeken of in Groningen een zogenoemde AI-fabriek kan komen, een faciliteit met een geavanceerde computer die een grote rekencapaciteit heeft. Minister van Economische Zaken Dirk Beljaarts wil, net als het vorige kabinet, een AI-fabriek bouwen in Nederland. De Tweede Kamer steunt dit plan.

Groningen

Er is nog geen plek aangewezen waar de AI-fabriek moet komen, maar eerder werd al naar Groningen gekeken. De NOM stelt dat Groningen een geschikte locatie is vanwege ‘het aanwezige ecosysteem van bedrijven en kennisinstellingen in Noord-Nederland, de beschikbare energie en mogelijke locaties’.

Hoe groot de fabriek wordt, hangt volgens de organisatie af van hoeveel geld de landelijke en regionale overheden erin steken. Ministeries en regionale overheden zouden hierover in gesprek zijn. De definitieve aanvraag voor het project moet in mei bij de Europese Commissie worden ingediend.

Twintig parkeerplaatsen

Eind vorig jaar zei minister Beljaarts van Economische Zaken in de Tweede Kamer: ‘Om een beeld te schetsen: een AI-supercomputer heeft ongeveer een verdieping in een datacenter nodig, dus ongeveer 250 vierkante meter, oftewel twintig parkeerplaatsen. Het stroomverbruik is ongeveer 10 megawatt, vergelijkbaar met twee of drie windmolens. Het is ook goed om die context te hebben, want we hebben soms het idee dat zo'n AI-fabriek een enorme fabriek zou zijn, met duizenden vierkante meters, maar dat is niet het geval.’

Met 147 stemmen vóór (alleen Partij voor de Dieren was tegen) nam de Tweede Kamer afgelopen dinsdag een motie aan van GroenLinks-PvdA, BBB en Volt, waarin steun werd uitgesproken. Daarnaast wordt de regering gevraagd ‘per kwartaal te informeren over de voortgang en financieringsmogelijkheden’. Ook aangenomen werd een motie van BBB, met alleen de PVV tégen, die oproept oog te houden voor ‘het effect van een AI-fabriek op het landschap, het energiesysteem, het watergebruik en het benutten van restwarmte.’

AI-factories 

Al onder het vorige kabinet werd over een AI-fabriek in Nederland gesproken, onder politieke aanvoering van onder meer toenmalig minister Adriaansens van Economische Zaken. Brussel is namelijk bezig met het EuroHPC-initiatief, waarbij HPC de afkorting is voor High-Performance Computing. In dit kader wil de Europese Commissie in de lidstaten meerdere AI-fabrieken oprichten. Er is al Europees geld toegezegd voor AI-faciliteiten in Barcelona, Bologna, Kajaani (Finland), Bissen (Luxemburg), Linköping (Zweden), Stuttgart en Athene.

‘Deze AI-factories zijn open ecosystemen die worden gevormd rond Europese publieke supercomputers en bijbehorende datacenters of worden verbonden via hogesnelheidsnetwerken’, aldus een eerste beoordeling door rijksambtenaren van de Brusselse Verordening supercomputerinitiatief kunstmatige intelligentie.