Vier Zeeuwse gemeenten onder curatele

Zeeland stelt vier gemeenten onder verscherpt toezicht: Borsele, Schouwen-Duiveland, Middelburg en Vlissingen. Daarmee komt het totaal aantal Nederlandse gemeenten dat onder curatele staat op negen.

Ingrijpen

De tekorten in het sociaal domein wegen, net als in de rest van Nederland, ook zwaar in Borsele en Schouwen-Duiveland. ‘Voor beiden geldt dat de begroting gewoon niet in evenwicht is en dan moet de provincie als toezichthouder ingrijpen’, zegt gedeputeerde Jo-Annes de Bat (financiën, CDA).

Meer tijd

‘Voor Schouwen-Duiveland geldt dat ze meer tijd hebben genomen voor een plan en dan kom je formeel onder toezicht. Wij hopen dat, als het plan klaar is, ze weer in dezelfde situatie komen als veel andere Nederlandse gemeenten.’ Overal in Nederland moeten gemeenten veel moeite doen om de begroting sluitend te krijgen.

Kwetsbaar

Middelburg stond een aantal jaar geleden al onder curatele en blijft kwetsbaar. De Bat: ‘Ze hebben al een keer fors de belastingen verhoogd, dus dan blijven er weinig knoppen over om aan te draaien.’ Vlissingen zit in een bijzondere situatie omdat het al enige tijd een artikel 12-gemeente is. ‘De situatie daar is ernstiger, kent meerdere oorzaken, en speelt al langer.’

Van elkaar leren

De toename van één naar vier gemeenten die onder curatele staan is nieuw, zegt De Bat, maar een voordeel is dat de oorzaak aanwijsbaar is: het sociaal domein. ‘Alle gemeenten zitten in dezelfde situatie. De sleutels om het op te lossen zijn er en nu is het aan de gemeenteraden om ermee aan de slag te gaan. Wij hebben gemeenten aangeraden om vooral ook van elkaar te leren.’

Vragen over cijfers

Andere gemeenten waar dit jaar sprake is van verscherpt toezicht zijn Assen (Drenthe), Haaksbergen (Overijssel) en Den Haag, Vlaardingen en Zwijndrecht (alle drie Zuid-Holland). De overige gemeenten krijgen hun begrotingen wel sluitend, maar er zijn vragen over hoe realistisch die cijfers zijn.

Boekhoudtruc

Een van de strategieën om de begroting sluitend te krijgen is een ‘boekhoudtruc’ waarbij gemeenten mogen doen alsof de incidentele extra bedragen voor de jeugdzorg structureel zijn (door een Friese gedeputeerde zijn deze bedragen 'pseudopenningen' genoemd). Dit geld moet volgens De Bat wel structureel worden, anders krijgen veel meer gemeenten in de toekomst te maken met verscherpt toezicht.