‘Stevige interventie’ nodig voor Common Ground

Veel activiteiten en uitgaven voor digitale vernieuwing gebeuren onder de noemer Common Ground, maar er lijkt geen richting te zijn. Een programma met duidelijke doelen voor de ‘informatiekundige visie’ ontbreekt. Er is een interventie nodig om Common Ground levensvatbaar te maken, schrijft adviesbureau PBLQ.

Mystieke visie

Het is de bedoeling dat Common Ground de informatievoorziening voor gemeenten efficiënter maakt, door gegevens op één plek op te slaan in plaats van op veel verschillende plekken. Er is veel enthousiasme bij betrokkenen, bleek uit de gesprekken die PBLQ voerde, maar het ontbreekt aan afspraken over de verwachtingen, realisatie en sturing.

‘Door het ontbreken van een kader dat Common Ground vormgeeft, is Common Ground verworden tot een mystieke visie’, schrijft het adviesbureau. ‘Dat is problematisch omdat het leidt tot verwachtingen waar Common Ground niet aan kan voldoen, wat vervolgens relaties tussen diverse partijen op spanning zet.’

Nadat Common Ground door gemeenten werd geïnitieerd en belegd bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), is onderschat wat de besturingsconsequenties zouden zijn. ‘De stap tot het operationaliseren van de visie Common Ground met een duidelijk programma met doelen, daaraan gekoppelde activiteiten en de mogelijkheid tot sturing van die activiteiten is niet genomen.’ Als gevolg van deze ‘onbezonnen start’ is er ‘wel enthousiasme maar geen eenheid’.

Gewenste uitkomst

Volgens PBLQ is het zaak om Common Ground te ‘demystificeren’. Het werd altijd omschreven als een ‘visie’ – het advies is om het vorm te geven als een veranderprogramma met drie pijlers: bepalen wat de gewenste uitkomsten zijn, goed de activiteiten ontwerpen om die uitkomsten te bepalen, en helder sturen.

Een gewenste uitkomst zou volgens PBLQ de gedachte zijn waarmee werd begonnen: dat zoveel mogelijk gemeenten gegevens elektronisch beschikbaar stellen en dat afnemers die vrijwel direct kunnen gebruiken, via API’s die voldoen aan samenhangende standaarden. ‘De inspanningen om de gewenste uitkomsten te realiseren zijn alleen zinvol als ze zullen leiden tot voldoende waardevolle baten voor gemeenten.’

Samenvattend: ‘We adviseren om een stevige interventie te plegen om ervoor te zorgen dat Common Ground een levensvatbaar veranderprogramma kan zijn.’ PBLQ zag in de gesprekken ‘dermate veel steun voor de basisgedachten achter Common Ground gezien, dat we denken dat dat afdoende indicatie is dat een heroriëntatie de moeite waard is. De uitkomst van die heroriëntatie moet echter zakelijk worden beoordeeld.’