AP: niet meer met persoonsgegevens doen dan nodig

Het kabinet zag wetsvoorstellen het afgelopen jaar te vaak ook als een vrijbrief om bijna ongelimiteerd persoonsgegevens te verzamelen. Ook was niet altijd duidelijk waarom de overheid bepaalde gegevens van burgers nodig had. Dat stelt de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) in het dinsdag verschenen jaarverslag over 2021.

Logisch

De AP adviseerde het kabinet in 2021 in totaal 95 keer over nieuwe wetgeving waarbij het ook ging om het verwerken van persoonsgegevens. Achttien keer werd aangeraden een wetsvoorstel flink aan te passen of anders niet aan de Tweede Kamer aan te bieden omdat de persoonsgegevens niet goed genoeg waren beschermd. In de overige gevallen had de AP niet of nauwelijks opmerkingen. Aleid Wolfsen, voorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens, vindt het logisch dat de overheid steeds meer wil doen met persoonsgegevens.

'Dat mag en dat kan ook als dat noodzakelijk is in het algemeen belang. Maar niet meer dan nodig en altijd met waarborgen voor de mensen om wie het gaat: u en ik.'

Wolfsen wijst erop dat wetten er juist zijn om burgers te beschermen. Hij verwacht dan ook dat de overheid duidelijk aangeeft waarom ze medische gegevens, adresgegevens of persoonlijke omstandigheden wil verzamelen, opslaan of verspreiden. Hij verwacht ook dat de overheid niet onnodig iemands persoonsgegevens gebruikt. 'Als een wet voorschrijft dat de overheid persoonsgegevens zonder toestemming van de mensen om wie het gaat mag gebruiken, mag dat alleen als dat echt nodig is in het algemeen belang. En als de inbreuk op de privacy duidelijk en nauwkeurig is omschreven.'

Doxing

De AP uitte bijvoorbeeld kritiek op het voorstel voor de Wet gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden, die 'overheidsorganisaties én private partijen zeer ruime bevoegdheden' geeft, wat grote gevolgen kan hebben voor mensen die op 'het verkeerde lijstje' terechtkomen. Ook de coalitie die eerder met succes tegen SyRI streed, verzet zich tegen deze wet. De Eerste Kamer moet nu over deze wet besluiten.

De AP was ook kritisch op het voorstel om doxing strafbaar te stellen. Bij doxing delen mensen bijvoorbeeld het thuisadres of telefoonnummer van iemand, zodat diegene kan worden lastiggevallen. Bijvoorbeeld adressen van politici. De AP wil dat de overheid stopt met het zonder goede reden makkelijk toegankelijk maken van woonadressen via het Kadaster en de Kamer van Koophandel. Want gegevens die de overheid openbaar maakt, zijn voor altijd openbaar, aldus de autoriteit. (ANP/redactie)