Partnerloze ambtenaar heeft het zwaar

Een partner thuis heeft grote impact op het welzijn van de thuiswerkende ambtenaar in coronatijd. Maar ook persoonlijkheid is belangrijk. De consciëntieuze, rustige ambtenaar gaat beter presteren, de emotioneel instabielere juist minder. 

Onderzoek effect thuiswerken op presteren

Dat blijkt uit de enquête ‘Werk en privé in coronatijd’ die Binnenlands Bestuur in samenwerking met de Radboud Universiteit Nijmegen heeft uitgevoerd. De enquête is door in totaal 2.460 ambtenaren ingevuld.

Het valt universitair docent bestuurskunde en onderzoeksteamleider Peter Kruyen erg op dat iemand thuis hebben waar je je verhaal bij kwijt kunt grote impact heeft op het welbevinden van de thuiswerker. ‘Je moet dus prioriteiten stellen in wie naar het werk komt: als je geen partner hebt, dan is het aan te bevelen naar het werk te gaan. Of hen als werkgever naar het werk te halen.’

Kruyen ziet niet alleen dat mensen die in de privésfeer steun ontvangen prettiger in hun vel zitten, maar ook als op het werk naar ze wordt geluisterd. ‘Het speelt een belangrijke rol in het beter presteren op het werk. Dat is interessant.’

Voldoende rust
Het welzijn van de ambtenaar hangt samen met zijn performance. ‘Ook in prestatiegerichte organisaties is het belangrijk naar welzijn te kijken’, concludeert Kruyen, gespecialiseerd in creatief gedrag, persoonlijkheid en competenties van ambtenaren. ‘Als mensen even afstand nemen van hun werk, voelen ze zich beter. Laat ze dus voldoende rust nemen. Dat is goed voor hun herstel.’

Uit de enquête blijkt dat ambtenaren die niet goed in hun vel zitten, ook slechtere voornemens hebben voor de zomerperiode. ‘Anderen zijn van plan hun e-mail niet meer checken en meer tijd met hun naasten door te brengen, maar mensen met een lage gezondheid en een lage tevredenheid met hun werk, zijn minder geneigd dat te doen. Als ze geen afstand van het werk kunnen nemen, belanden ze in een vicieuze cirkel. Afstand nemen van het werk is belangrijk voor geluk, welzijn en prestaties.’

Bij de prestaties van de ambtenaar doet ook diens persoonlijkheid ertoe. Als we kijken naar taakprestatie tijdens het thuiswerken, dan blijkt dat de accurate, consciëntieuze ambtenaren dat goed te kunnen.  De emotioneel instabiele (neurotische) medewerker gaat dat minder goed af. Ook als we kijken naar de zogenaamde con­textperformance – de mate van nieuwe dingen oppakken, actief zijn in werkoverleggen en nieuwe vaardigheden aanleren – blijkt de persoonlijkheid een enorm sterk effect te hebben.

‘De mate van impact van persoonlijkheid is wel afhankelijk van andere factoren, zoals type werk, taakkenmerken, collega’s, steun van de werkgever en de hoeveelheid werkdruk’, stelt Kruyen. ‘Een creatieve ambtenaar die open staat voor anderen en andere ideeën, is ook beter in context­performance.’

Selecteren
Voor leidinggevenden is het belangrijk te weten dat de persoonlijkheid van medewerkers ertoe doet, aldus Kruyen. ‘Als je wilt dat jouw werknemers met nieuwe ideeën op het werk komen, hoort daar een bepaalde persoonlijkheid bij.

Je kunt daarop selecteren en de sterke punten van mensen benutten.’ Voor concrete taakprestaties kun je het beste consciëntieuze mensen aannemen. ‘Zij scoren gemiddeld minder op contextprestaties en creativiteit, maar zijn niet per definitie minder creatief.’ Op een goede werkplek kunnen de valkuilen van verschillende persoonlijkheden worden opgevangen, aldus Kruyen. ‘Bij het thuiswerken is dat veel moelijker. Kijk maar hoe emotioneler aangelegde ambtenaren minder goed in hun vel zitten en minder goed presteren dan anderen. Leidinggevenden moeten dus vooral stimuleren dat mensen met verschillende persoonlijkheidseigenschappen elkaar opzoeken.’

Bekijk hier de bijbehorende nieuwsspread