Toename ziekteverzuim onder ambtenaren

Het ziekteverzuim onder gemeenteambtenaren was in 2022 ‘historisch hoog’. Dat blijkt uit de Personeelsmonitor van AenO fonds Gemeenten. Ook rijksambtenaren bleven vorig jaar vaker ziek thuis.

Kleine gemeenten

Het verzuim bij gemeenten bedroeg in 2022 6,7 procent, aldus de Personeelsmonitor. Een jaar eerder was dat nog 5,8 procent. Bij de vier grote gemeenten lag het ziekteverzuim vorig jaar nog hoger: 7,2 procent. Wat opvalt is dat in de traditioneel laag scorende kleine gemeenten – die tot 20.000 inwoners – de toename van het ziekteverzuim het grootst was: van 5,3 procent naar 6,7 procent.

De toename van het ziekteverzuim is in lijn met de landelijke trend, maar wel hoger dan het landelijk gemiddelde. Over heel Nederland bezien steeg de afwezigheid wegens ziekte van 4,9 procent in 2021 naar 5,6 procent vorig jaar.

Nulverzuim

In de coronajaren 2020 en 2021 was het aantal ziekmeldingen juist wat lager door het thuiswerken. ‘Tijdens corona zagen we dat het vele thuiswerken van invloed was op lagere verzuimcijfers’, aldus de A&O fonds-onderzoekers. ‘Nu gemeentemedewerkers weer vaker naar kantoor gaan, melden gemeentemedewerkers zich mogelijk sneller ziek bij bijvoorbeeld een verkoudheid. Dat resulteert in meer kortverzuim, hogere meldingsfrequentie en lager aandeel nulverzuim.’

Stress

De belangrijkste oorzaken van lang of extra lang verzuim zijn volgens bedrijfsartsen enerzijds fysieke en fysiologische aandoeningen en anderzijds werkdruk en stress (beide 63 procent). De onderzoekers vinden het opvallend dat fysieke en fysiologische aandoeningen in 2022 als oorzaak van langdurig ziekteverzuim op dezelfde hoogte stonden als werkdruk en stress.

Werkdruk

Meer dan negen op de tien gemeenten geeft volgens de Personeelsmonitor aan dat werkdruk een actueel HR-thema is. Gemeenten hebben te maken met een hoog aandeel moeilijk vervulbare vacatures en een oplopend ziekteverzuim. Ook komen er steeds meer nieuwe taken bij. Desondanks heeft krap de helft van de gemeenten maatregelen genomen om de werkdruk terug te dringen. De meest genomen maatregelen zijn het uitbreiden van de formatie, het voeren van gesprekken met medewerkers (coaching) en het organiseren van trainingen.

SZW

Ook bij het rijk is het ziekteverzuim van 2021 naar 2022 opgelopen van 5,5 naar 6,5 procent. Dat blijkt uit de Jaarrapportage Bedrijfsvoering Rijk 2022. De ministeries met het hoogste verzuim zijn Sociale Zaken en Werkgelegenheid (7,6 procent), Justitie en Veiligheid (7,5 procent) en Financiën (7,0 procent). Op het departement van Binnenlandse Zaken lag het ziekteverzuim vorig jaar op 6,3 procent, ruim 1 procent hoger dan in 2021.