Bijna helft zieke werknemers meldt zich niet ziek

Bijna de helft (46 procent) van de werknemers zal zich niet ziek melden, terwijl deze wel ziek is, uit angst om collega’s teleur te stellen. Een ander groot deel (43 procent) meldt zich niet ziek, omdat deze vinden dat het werk niet kan worden overgenomen. Vrouwen voelen zich schuldiger om zich ziek te melden dan mannen.

1 tot 5 dagen

Dit blijkt uit een onderzoek ‘Het ziekmeldgedrag onder Nederlandse werknemers’ door Highberg onder ruim 1.200 respondenten, in opdracht van Acture, een private uitvoerder sociale zekerheid. In de afgelopen maanden heeft 62 procent van de Nederlandse werknemers zich ziek gemeld, waarbij de helft van de ziekmeldingen 1 tot 5 dagen duurde. Bijna alle werknemers (95 procent) is bekend met het ziekmeldbeleid en 92 procent is ook tevreden over de uitvoering. Werknemers waarderen het wanneer leidinggevenden binnen een paar dagen na de ziekmelding contact opnemen en vragen hoe het gaat, waarbij 45 procent zelfs een of twee maal per week als prettig ervaart.

Burn-outklachten scoren hoog

Werknemers zouden zich vooral ziek melden als er sprake is van een griepje of koorts (88 procent). De onderzoekers noemen het opvallend dat dit wordt gevolgd door burn-out klachten (69 procent). Iets meer dan een derde zou zich ziek melden bij migraine/hoofdpijn (38 procent) of klachten van depressie (35 procent). Naarmate de leeftijd toeneemt, melden meer werknemers zich ziek wegens klachten van het ‘bewegingsapparaat’, zoals de rug en de nek. Vanwege werkstress zou 16 procent zich ziek kunnen melden. Overigens heeft 22 procent klachten van werkstress, waarbij 18 procent ‘volledige hinder’ ervaart. Ondanks deze hinderende klachten gaat 86 procent van deze werknemers toch werken.

Ondanks klachten werken

Verder blijkt dat een vijfde van de werknemers lichamelijke klachten heeft en ruim een derde daar volledige hinder van ervaart. Niettemin gaat 80 procent ondanks de hinderende klachten aan het werk. Eveneens een vijfde van de werknemers ervaart mentale gezondheidsklachten, waarvan 42 procent volledige hinder ervaart, maar meer dan 80 procent gaat toch aan het werk. Een tiende van de werknemers heeft een chronische ziekte en 40 procent ervaart daar volledige hinder van, maar ook daarvan gaat ruim 80 procent werken.

Werk komt niet af

Naast het feit dat bijna de helft van de werknemers zich niet ziek meldt uit angst om collega’s teleur te stellen en 43 procent dat niet doet omdat ze denken dat het werk niet kan worden overgenomen, doet 38 procent het niet, omdat zij bang zijn ‘dat het werk niet afkomt’. Voor een kwart speelt sociale druk van collega’s een rol. Jongere werknemers achten de kans groter dat zij zich niet ziek melden dan oudere werknemers, vooral om redenen als het mislopen van promoties (14 procent) en ontslag (10 procent).

Schuldig voelen

Vrouwen voelen meer sociale druk dan mannen om zich niet ziek te melden, mogelijk omdat zij vaker het gevoel hebben dat niemand anders hun werk kan overnemen, denken de onderzoekers. Drie op de tien werknemers voelt zich ook redelijk of heel erg schuldig als zij zich moeten ziek melden, bij vrouwen is dit vier op de tien (bij mannen twee op de tien). Jongeren voelen zich er vaker schuldig over dan ouderen.

Collega's aanspreken

Verder spreekt 60 procent van de werknemers wel eens collega’s aan die wel gaan werken, terwijl ze ziek zijn, vooral omdat zij dit slecht voor hun gezondheid of herstel vinden (72 procent) of dat ze bang zijn dat zij anderen aansteken (46 procent). Bijna driekwart (72 procent) vindt het de eigen keuze van collega’s of zij ziek naar kantoor komen of niet. Ruim een vijfde (22 procent) vindt dit juist de verantwoordelijkheid van de werkgever.  

Bijna helft voor menstruatieverlof

Het onderzoek besteedt ook aandacht aan vrouwspecifieke klachten, zoals menstruatie. Meningen over het menstruatieverlof zijn nogal verdeeld. Een groot deel van de werknemers (45 procent) vindt dat het menstruatieverlof zou moeten worden ingevoerd. Daarvan is 30 procent voor een onbepaald aantal dagen verlof en 15 procent voor een bepaald aantal dagen. Twijfelaars (12 procent) zijn voor menstruatieverlof, maar bang dat er misbruik van gemaakt gaat worden. Alleen bij heftige klachten zou er recht op verlof mogen zijn. 43 procent vindt dat er helemaal geen menstruatieverlof moet komen. Een deel van de werknemers vindt dat vrouwen zich bij zulke klachten dan maar moeten ziek melden. Nu zou 18 procent van de vrouwen met menstruatieklachten dit doen. Ruim een kwart van de vrouwen ervaart menstruatieklachten en voor 23 procent is dat ‘volledig hinderend’. Niettemin gaat 83 procent van hen aan het werk.

Extra vrije dagen voor rouwverwerking

Het laatste onderwerp dat het onderzoek behandelt is rouw. De helft van de werknemers zou zich ziek melden bij rouwklachten. Ruim een derde van alle werknemers heeft in de afgelopen vijf jaar rouwverlof opgenomen. Meer dan een vijfde van hen neemt, naast de met de werkgever afgesproken verlofdagen, ongeveer zes vrije dagen op om het verlies verder te verwerken. Hoewel zij zich gesteund voelen door hun leidinggevenden (78 procent) kan het verlies van een naaste leiden tot uitval. Bij rouwklachten zouden meer vrouwen (57 procent) dan mannen (46 procent) zich ziek melden.

Niemand is onmisbaar

‘Het is zorgelijk dat mensen ziek naar het werk gaan uit angst om collega’s teleur te stellen of omdat ze denken onmisbaar te zijn’, reageert Maudie Derks, ceo van Acture Group, op het onderzoek. Het devies is hierbij volgens haar: ‘niemand is onmisbaar en anders heb je als werkgever een taak om dit te voorkomen’. ‘Als iemand ziek naar het werk gaat, is dit in feite het probleem alleen maar groter maken. De uitval die volgt is veelal langer en dus kostbaarder. In de huidige krappe arbeidsmarkt kun je je dat niet permitteren.’ Reden om je niet ziek te melden uit angst om geen promotie te maken of om juist eerder ontslagen te worden, zouden er nooit mogen zijn, aldus Derks.