Bestuurders openhartig over seksuele intimidatie

De BOOS-uitzending van donderdag, waarin vrouwelijke kandidaten van The Voice of Holland een boekje opendeden over hoe ze door sommige ‘coaches’ seksueel werden geïntimideerd, tot beschuldigingen van verkrachting aan toe, heeft vrijdag op Twitter de tongen losgemaakt bij vrouwelijke gemeentebestuurders. Een wethouder, burgemeester en raadslid vertellen wat ze is overkomen en nog steeds overkomt.

Veerkracht

‘Dus ik ook: * aangerand toen ik 14 en 17 was * masturberende mannen in de sauna * grijpen naar billen en borsten in tram, café en feesten door willekeurige mannen. Vraagt elke keer veerkracht. En jij?’, schrijft de Tilburgse wethouder Marcelle Hendrickx, voorzitter van de Wethoudersvereniging, op Twitter. Ze reageert hiermee op een oproep van trainer/coach Ciska Rippen, tevens bestuurslid van de Stichting Openheid na Incidenten. ‘Om aan te geven hoe vaak seksuele intimidatie voorkomt vraag ik de vrouwen die dit lezen: wat maakten jullie mee? Ik o.m. (meeste meer dan eens): - bij borsten gepakt - in billen geknepen - klap op billen - masturberende man in lege treincoupé - stijve tegen je aan in vol OV.’

‘Gewoon gedrag’

Hendrickx stelt lang te hebben getwijfeld of ze bovenstaande op Twitter zou zeggen. ‘Maar ik hoop dat de mensen die denken dat dit soort dingen alleen maar in een donker hoekje van onze samenleving voorkomen, echt hun ogen openen. Dit gebeurt veel te vaak en moet stoppen. En daar werk ik graag aan mee.’ Ze wijst erop dat de reacties onder de tweet van Rippen laten zien hoe vaak dit voorkomt. ‘Op “gewone” locaties door “gewone” mensen met vaak een “gewone” verklaring. Goed dat vrouwen en mannen zich hierover uitspreken. Niet om zielig te zijn maar om dit “gewone gedrag” te laten stoppen.’ Ze post later nog een foto met de doorgestreepte zin ‘protect your daughter’ en deze zin eronder: ‘educate your son’.

Burgemeester

De openhartige tweet van Hendrickx leidt tot een reactie van Hanne van Aart, burgemeester van Loon op Zand. ‘Betast worden in de kroeg, trein en bus aan borsten, billen en kruis. Ongepaste opmerkingen over mijn uiterlijk of kleding, online en in mijn gezicht. Toen ik student was, raadslid was, wethouder was en ook nu ik burgemeester ben. Went nooit, altijd ellendig en verdrietig.’ Zij hoopt ook dat delen helpt. Ook het Eindhovense raadslid Jorien Migchielsen reageert op de tweet van Hendrickx: ‘Meerdere keren bij borsten gegrepen, vaak in volle kroeg - In kruis gegrepen toen ik in het volle zicht met vrienden op een tafel danste (daarna victim blaming) - Regelmatig handen op onderrug, op benen, langs borsten - 2x achtervolgd toen ik naar huis fietste - Vaak nageroepen.’

Seksistisch toontje

Telefonisch laat Hendrickx weten dat ze als vrouwelijk bestuurder merkt dat ze nog steeds te maken heeft met seksueel getinte uitlatingen. ‘Bij mij gebeurt dat gelukkig niet in de directe werkomgeving, maar wel in het publieke verkeer. Ook in online reacties en zeker bij tegenstanders is er dan al snel een seksistisch toontje.’ Als wethouder merkt ze het dus niet op de werkvloer, maar wel in eerdere functies, net als heel veel collega’s en vrouwen, vertelt ze. ‘Ik vond het ingewikkeld om dit te uiten. Je kunt er beleidsmatig iets over zeggen, maar nu is er een Twitterexplosie. Mijn overweging was dat iedereen moeten weten dat dit heel veel vrouwen heel vaak overkomt en door “gewone mensen” op “gewone plekken”. Het gebeurt in de tram, op straat, als je in de schouwburg naar de wc gaat. Veel mannen geloven niet dat dit bestaat. Daarom is het heel belangrijk om te delen. Het begint bij weten, leren zien en leren luisteren naar hoe het om de hoek gebeurt.’

Naïef

Over de BOOS-uitzending van gisteren zegt ze dat John de Mol ‘bijna naïef’ reageert: je kunt het toch melden? Waarom schamen vrouwen zich? Er zijn toch allemaal loketten? Dat is precies de kern van het probleem: het gaat over gelijkwaardigheid, over taalgebruik. Dit is ook niet het probleem van vrouwen, maar het probleem van de mannen. Daarom ook die kreet: educate your son.’ Hendrickx vindt dat over dit onderwerp een open en eerlijk gesprek moet worden gevoerd. Bespreek het met rust en met een open houding. We hoeven niet allemaal in de hoogste boom te gaan zitten. Voor mij betekent het in mijn beroepsgroep dat we het hier in colleges, in de raden en in politieke teams over moeten hebben. Wat kom je tegen? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat het niet meer gebeurt?’

Waardigheid

Aan vrouwelijke bestuurders geeft Hendrickx het advies om ermee naar buiten te treden. Het zou heel goed zijn als burgemeesters volgende week de vraag stellen in hun team: hoe zit het bij ons? Hoe gaan we ermee om? Wie heeft hier ook zulke ervaringen? Dat gesprek, daar begint het mee. Ik hoef geen heksenjacht en ook niet zielig gevonden te worden. We moeten ons realiseren dat het heel veel vrouwen overkomt. Overal. Mannen dienen zich af te vragen: wat kan ik eraan doen om dit beter te maken? Belangrijk is dat dit gesprek wordt gevoerd in alle rust, openheid en waardigheid.’