Gemiddelde leeftijd ambtenaar daalt

De gemiddelde leeftijd van gemeenteambtenaren daalt. Dat is voor het eerst in jaren. De trendbreuk wordt gesignaleerd in de Personeelsmonitor Gemeenten 2018 van het A&O fonds Gemeenten.

De gemiddelde leeftijd blijkt vorig jaar te zijn gedaald naar 48,1 jaar. De gemiddelde leeftijd van gemeentepersoneel was in de jaren ervoor stabiel met 48,3 jaar. Ondanks de opgetreden daling ligt de gemiddelde leeftijd van gemeenteambtenaren wel nog altijd hoger dan het landelijke gemiddelde van de beroepsbevolking (46,3 jaar).

Meer zestigers
Uit de A&O-cijfers blijkt overigens dat het aandeel medewerkers ouder dan 60 jaar stijgende is: in 2018 was dit aandeel 16,4 procent, ten opzichte van 15,9 procent in 2017, 15,3 procent in 2016 en 14,5 procent in 2015. Tegelijkertijd steeg ook het aandeel medewerkers jonger dan 35 jaar: dit aandeel was in 2018 13,4 procent, vergeleken met 12,4 procent in 2017. De gemeentelijke bezetting daalde vooral in de leeftijden tussen 35 en 55 jaar. ‘Het vasthouden van kennis lijkt daarmee een uitdaging voor gemeenten te worden’, aldus de onderzoekers.

Instroom jongeren
Door het vergrijzende personeelsbestand van gemeenten wordt de instroom van jongeren steeds belangrijker. De onderzoeksresultaten laten heel duidelijk de onevenwichtige leeftijdsopbouw bij gemeenten zien: het aandeel werknemers jonger dan 35 jaar lag in 2018 met 13 procent veel lager dan het gemiddelde van de beroepsbevolking (37 procent). In 2018 bestond 41 procent van de instroom uit jongeren. Dat aandeel is iets lager dan dat van 2017 (toen 43 procent).

Carrièreperspectief
Maar weinig gemeenten zeggen belemmeringen te ervaren bij het aannemen van jongeren. Een kleine minderheid van 16 procent heeft daar moeite mee. Een jaar eerder was dat nog 28 procent. ‘De scheve personeelsopbouw bij gemeenten lijkt niet aan de interesse van jongeren voor gemeenten als werkgever te liggen’, stellen de onderzoekers. ‘De belangrijkste belemmeringen voor het aannemen van jongeren zijn dat leidinggevenden (grote) waarde hechten aan werkervaring waardoor jongeren minder kans maken. Ook ontbreekt het vaak aan mogelijkheden om jongeren in te werken.’ Als andere belemmeringen noemen gemeenten dat de manier van zoeken door jongeren afwijkt van de manier waarop gemeenten werven en dat de gemeente onvoldoende bekend is als werkgever.

Behoud jongeren
Naast het aantrekken van jongeren is het ook belangrijk om jongeren te behouden als ze eenmaal voor een gemeente werken. Daar valt nog een wereld te winnen. De uitstroom van jongeren neemt ieder jaar licht toe. De belangrijkste redenen voor jongeren om de gemeente te verlaten zijn ander werk, onvoldoende carrièreperspectief en doorgroeimogelijkheden. Desondanks voert het gros van de gemeenten (69 procent) geen actief beleid om jongeren te behouden en/of uitstroom van jongeren te voorkomen, zo maakt het onderzoek duidelijk.

Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 12 van deze week (inlog)