Gemakkelijke verontwaardiging over geweld tegen burgemeesters

Om acht uur ’s ochtends krijg ik een appje van m’n moeder: ‘Zet Radio 1 straks even aan, het gaat over burgemeesters, interessant voor jou’. Wat later die ochtend stem ik af op Spraakmakers. Naar aanleiding van het nieuws dat de auto van Sybrand Buma, burgemeester van Leeuwarden, in brand is gestoken, luidt de stelling van de dag: ‘Het is onbestaanbaar dat zo veel burgemeesters worden bedreigd’.

‘Het is een stelling waar je het maar moeilijk mee oneens kan zijn’, begint presentator Herman van der Zandt. ‘Heel schrikbarend’, zegt de volgende studiogast. ‘Zorgwekkend’, vervolgt de derde. Is dit het niveau van prime time radio? En vooral: is dit hoever we zijn gekomen in het afkeuren van geweld tegen onze politici?

Natúúrlijk is het onbestaanbaar wat Buma is overkomen. Natuurlijk mag een auto in de fik steken niet, laat staan van een burgemeester. Maar dit is wel hele makkelijke verontwaardiging. Waar zijn alle opgewonden standjes als het om veel ‘kleinere’ en minder zichtbare vormen van geweld gaat? Geweld is niet alleen auto’s die in de fik worden gezet. Geweld is óók schelden, schreeuwen, kwetsen, intimideren. Geweld is óók discriminerende opmerkingen, online of offline. Daar hoor ik op de radio niemand over.

De gemakkelijke verontwaardiging van Radio 1 vol open deuren staat in schril contrast met het ingewikkelde werk van de Staatscommissie tegen Discriminatie & Racisme. Voorzitter Joyce Sylvester en vicevoorzitter Mirko Noordegraaf schreven een essay over hun werk in het meest recente magazine van Binnenlands Bestuur (pagina 28-30), ‘’Kleine’ ervaringen, grote gevolgen’. Ik plug het essay nog maar eens, want ook ik was even afgeleid door de coverstory van de week, een interview met de wethouder van Leusden: ‘Angst voor de wolf in het bos’.

In hun (aanstaande) werk, schrijven Sylvester & Noordegraaf, heeft de Staatscommissie tegen Discriminatie & Racisme vooral oog voor subtiele vormen van discriminatie, zoals symbolisch racisme en vooroordelen. We hebben de afgelopen jaren geleerd dat zulke kleine, subtiele vormen van discriminatie en alledaagse handelingen stap voor stap kunnen leiden tot, zeg, de Toeslagenaffaire. Kleine ervaringen, grote gevolgen, inderdaad, die kunnen leiden tot ‘Ongekend onrecht’, zoals de titel van het rapport van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag luidt.

Een goede keus - het voornemen van de Staatscommissie tegen Discriminatie & Racisme om te focussen op subtiele vormen van discriminatie ondersteunen zij door de woorden van Denker des Vaderlands voor politieke junkies Herman Tjeenk Willink, om ‘groter te denken en kleiner te doen’. Laten we dat ook eens op geweld toepassen. Gaat het ons lukken om even makkelijk verontwaardigd te zijn als we onszelf betrappen op, bijvoorbeeld, een vooroordeel? Onbestaanbaar!