‘Meer aandacht voor pensioen bij privatisering’

Overheden moeten bij privatisering van diensten beter kijken naar de gevolgen voor de pensioenen. Dit zegt FNV-vakbondsbestuurder en landelijk cao-onderhandelaar gemeenten Bert de Haas. ‘Bij privatisering is de overgang van de pensioenafspraken een van de ingewikkeldste en lastigste kwesties’. 

Premie
Werkgevers denken volgens De Haas te gemakkelijk over de pensioenen bij privatisering. De FNV-bestuurder reageert op een publicatie van Hans Kennis en Inge Bakker van pensioenbureau Montae over de aanzienlijke, negatieve, gevolgen van een pensioenovergang voor medewerkers van overheidsdiensten. ‘Bij de pensioenpremie wordt vaak alleen gekeken hoe de totale premie bij ABP zich verhoudt tot de premie bij de nieuwe pensioenuitvoerder. Als die ongeveer overeenkomt, dan wordt snel aangenomen dat de werknemers er niet op achteruitgaan’, aldus Kennis en Bakker.

Overgang
‘Grofweg is er geen verschil tussen de premies, dus we gaan gewoon over’, maakt FNV Overheid-bestuurder De Haas in de praktijk mee. ‘Dan moeten wij dus aan de bel trekken, want dat wil niet zeggen dat medewerkers er niet op achteruitgaan. Het gaat ook om de verdeling: wie betaalt hoeveel procent van de premier? En welke pensioenaanspraken levert het op? De eerste klus die ik deed als vakbondsbestuurder lagere overheden, was de overgang van de sociale dienst van Maarssen naar een uitzendbedrijf. Daar was toen een hoop gedoe over. Het belangrijkste punt was de overgang van de pensioenen. Wij wisten dat er nadelen waren en dat je dat goed moest regelen. Je spreekt in het sociaal plan af wat je doet met de pensioenoverdracht en hoe je ervoor zorgt dat het pensioen op hetzelfde niveau blijft.’

Ingewikkeld
Dat overheden bij privatisering onvoldoende oog hebben voor het pensioendossier, is niet het gevolg van kwaadwillendheid, aldus FNV-bestuurder De Haas, maar van onbekendheid en onvoldoende deskundigheid. ‘Het is een heel ingewikkelde materie en er zijn weinig mensen die het beheersen. En dat geldt ook voor de gemiddelde P&O-medewerker van een gemeente. Die kent echt niet alle finesses van de verschillende pensioensystemen. Je moet er vaak een specialist bijhalen om de verschillen goed in beeld te krijgen.’

Afspraken
De Haas heeft de indruk dat het aantal privatiseringen de laatste jaren is afgenomen. ‘Er is veel meer gekozen voor samenwerkingsprojecten op het gebied van bijvoorbeeld afval of belasting. Dat heeft ook onze voorkeur. Je kunt dan bij het ABP blijven’, zegt de FNV Overheid-bestuurder. ‘Maar het gebeurt nog steeds dat zwembaden of musea en schouwburgen privatiseren. Dan is de pensioenkwestie altijd een belangrijke kwestie in het sociaal plan. Als je een overheid wijst op de verschillen van de pensioenen, dan is mijn ervaring dat er wel de bereidheid is om daar afspraken over te maken. Als de vakbond er niet is om te wijzen op de verslechtering van het pensioen, dan zie je dat het er tussendoor slipt. Soms komen we er na jaren achter dat bij een kleine privatisering waarbij we niet betrokken waren, een pensioenovergang slecht uitpakt. Dan is het wel te laat.’