Minder is maar zelden beter

Voor het eerst in acht jaar groeit het aantal gemeenteambtenaren weer: een stijging van 0,8 procent. Dit aldus de Personeelsmonitor 2016 van het A&O fonds Gemeenten. Recente cijfers ontbreken, maar ook bij het rijk zou er sprake zijn van een personeelsstijging. Reden voor De Telegraaf om in chocoladeletters te spreken van ‘ambtenaren die koppig stand houden’. Vooral de oudere ambtenaar moet het ontgelden, die zou maar niet van zijn plaats te krijgen zijn. Na zoveel mislukte pogingen van achtereenvolgende kabinetten om het mes te zetten in het ambtenarenkorps, moet het onder Rutte III dan maar gebeuren.

Afgaande op de verkiezingsprogramma’s van de vier onderhandelende partijen willen ze immers allemaal fors bezuinigen op het ambtenarenapparaat: CU 1 miljard euro, VVD, CDA en D66 ieder zelfs 1,2 miljard. Blijkbaar doen beloften flink te snijden in de omvang van het overheidsapparaat het goed bij de kiezer. Want, zo citeert De Telegraaf VVD-Tweede Kamerlid Mark Harbers, het gaat om belastinggeld ‘dat je niet zomaar over de balk kan gooien.’ Er staat nog net niet: elke ambtenaar is er één te veel.

Natuurlijk, er moet altijd kritisch worden gekeken of een overheidsdienst niet anders, liefst beter kan worden georganiseerd. Maar er default vanuit gaan dat een kleinere overheid meteen ook een betere overheid zou zijn, getuigt van een wel erg simplistische kijk op de wereld. Sterker nog, minder is maar zelden beter. Ik heb het nog niet meegemaakt dat minder redacteuren op de redactie beter nieuws oplevert, evenmin als bezuinigen op handen aan het bed tot betere zorg leidt, of minder leraren tot beter onderwijs.

Het tegenovergestelde lijkt mij eerder het geval. Meer ambtenaren op de afdeling ruimtelijke ordening vergroot de kans op een snellere afhandeling van bouwvergunningen, zoals meer agenten de pakkans van criminelen verhoogt. En zo zou de inzet van meer medewerkers bij de Belastingdienst de controle van ook kleine ondernemers mogelijk maken. Controle op de aangifte en de inning van die categorie blijft nu grotendeels achterwege, mede als gevolg van het met een regeling naar huis sturen van ‘de grijze prop’. Dan hebben we het pas echt over het over de balk gooien van belastinggeld. Twee keer zelfs.